Özet:

Günümüzde artan yaşam kalitesi ve sağlık alanındaki gelişmeler sonucu, dünya nüfusunun gittikçe yaşlanmakta olduğu, yapılan istatistiki çalışmalarda görülmektedir. Yaşlanan nüfusla birlikte insanların büyük bir çoğunluğunun kentlerde yaşıyor olması da, kentlerin her yaş grubu için sunduğu imkan ve olanaklılıkların yeniden gözden geçirilmesini gerekli kılmaktadır. Son dönem kentlerin hızlı büyümesi ve dönüşmesi, kentlerde yaşayan erken dönem bellek öğesine sahip yaşlı bireyler için, karmaşık kentsel mekanların oluşmasına yol açmaktadır. Kentsel mekanların hızla değişip dönüşüyor olması, kent içerisinde yaşlılar için güvensizlik ortamı oluşturmakta, yaşam mekanlarını bulundukları konut ve yakın çevresiyle sınırlandırmaktadır. Geçmişten gelen anıtsal yapı, heykel, sokak ve caddelerin varlığı, tanıdık birer imge olmaları sebebiyle, genellikle temel ihtiyaçlarını karşılama ve sosyalleşme amaçlı konut dışına çıkan yaşlı bireylerin kent içi dolaşımlarında kendilerini güvende hissetmelerini sağlayarak, günlük yaşam aktivitelerinde bağımsız yaşamlarına, özgürleşmelerine yardımcı olmaktadır. Sağlıklı yaşlanmanın önkoşulu, bireylerin konut içinde ve kentsel mekanlarda güvenli ve bağımsız bir yaşam sürebilmesidir. Bu nedenle kentlerin, tüm bireylerin bağımsız yaşam sürebileceği güvenli kentsel mekanlar sunması beklenmektedir. Eskişehir bugün ve gelecekte hızlı yaşlanma oranına sahip önemli “Yaşlı Kentler” den biridir. Bu çalışmada, Eskişehir kentinde yaşayan 65 yaş üstü bireylerin, kent hayatına ve kentsel mekanlara katılım koşulları ele alınmıştır. Yaşlı bireylerin, kentsel mekanlarda bulunma biçimleri ve nedenleri, kentin geçmiş ve bugünkü bellek öğeleri ile değişimi kentsel kullanım anketiyle belirlenmiş, öznel yaşam kalitesi ve genel sağlık durumlarının tespiti için Nottingham Sağlık Profili kullanılmış ve elde edilen sonuçların karşılaştırmaları yapılmıştır. Sonuç olarak hızla yaşlanan kent nüfusunun, kentsel mekanları ne kadar aktif kullanırsa genel sağlık durumunun ve öznel yaşam kalitesinin de o derece arttığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: