Özet:

XXI.yüzyılda küreselleşme sebebiyle Uluslararası Muhasebe Standartları tüm Dünya ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de gündeme gelmiştir.Küreselleşmenin ortaya koyduğu Uluslararası Muhasebe Standartları’nın yaygınlık kazanmasıyla mesleki yargı kullanımı da artmaya başlamıştır. Özellikle 2012 yılında yeni Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile muhasebede mesleki yargı kullanımının alanı hızlı bir şekilde genişlemiştir. Sözkonusu durum, hem Uluslararası Muhasebe Standartları’nın yaygınlaşmasından, hem de çağın muhasebeden beklentilerindeki artıştan kaynaklanmaktadır. Çünkü mesleki yargı kullanımı ihtiyacı, bir bakıma, alternatiflerin çoğalmasına bağlıdır.Mesleki yargı, meslek mensuplarına kurallara bağlı olmaktan ziyade, ilkelerden hareketle bağımsız olarak karar alabilme ve inisiyatif kullanabilme olanağı sağlamaktadır. Ancak mesleki yargı kullanımında tahmin hatası, bilgi eksikliği ve deneyimsizlik gibi insana özgü kısıtlara ek olarak yargının bilinçli olarak kötüye kullanılması gibi riskler de mevcuttur. Bu bağlamda mesleki yargının deneyimli ve bilgili kişilerce mesleki etik ilke ve kurallar çerçevesinde kullanılması gerekmektedir. Nitekim Dünyada ve Türkiye’de mesleki yargı kullanımının yolunu açan gelişmelerden esinlenerek yapılan bu Çalışmada, Borsa İstanbul (BIST) 100 Endeksi’ndeki şirketlerin muhasebeci ve denetçilerinin, mesleki yargı algısı, mesleki yargı kullanımında karşılaşılan zorluklar, mesleki yargı - etik etkileşimi ve mesleki yargı - muhasebe bilgi kalitesi ilişkisi konularına bakış açıları araştırılmıştır.Söz konusu araştırmayı gerçekleştirebilmek için 24 açık önermeyi içeren anket oluşturulmuş ve 92 kişiden oluşan örnekleme uygulanarak veriler elde edilmiştir. Elde edilen veriler ışığında, istatistiki tekniklerden faktör analizi kullanılarak birbiriyle ilişkili değişkenler sınıflandırılmış, hipotezler oluşturulmuş ve ankete katılanların cinsiyet, unvan, yaş, eğitim düzeyi ve mesleki deneyim süresi değişkenleri açısından mesleki yargı kullanımına ilişkin görüşlerinde anlamlı farklılıkların olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca ankete katılanların, mesleki yargı ve etik ilişkisine yönelik eğitim ve seminerlerin gerekliliği konusunda görüş birliğinde oldukları sonucuna da ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: