Kullanım Kılavuzu
Neden sadece 3 sonuç görüntüleyebiliyorum?
Sadece üye olan kurumların ağından bağlandığınız da tüm sonuçları görüntüleyebilirsiniz. Üye olmayan kurumlar için kurum yetkililerinin başvurması durumunda 1 aylık ücretsiz deneme sürümü açmaktayız.
Benim olmayan çok sonuç geliyor?
Birçok kaynakça da atıflar "Soyad, İ" olarak gösterildiği için özellikle Soyad ve isminin baş harfi aynı olan akademisyenlerin atıfları zaman zaman karışabilmektedir. Bu sorun tüm dünyadaki atıf dizinlerinin sıkça karşılaştığı bir sorundur.
Sadece ilgili makaleme yapılan atıfları nasıl görebilirim?
Makalenizin ismini arattıktan sonra detaylar kısmına bastığınız anda seçtiğiniz makaleye yapılan atıfları görebilirsiniz.
  Atıf Sayısı 1
 Görüntüleme 85
 İndirme 14
Geleneksel Trabzon Cami Mimarisinin Son Temsilcilerinden İki Örnek Arsin Güneyce Mahallesi Orta Camii ve Elmaalan Mahallesi Merkez Camii
2021
Dergi:  
Tokat İlmiyat Dergisi
Yazar:  
Özet:

Çalışmanın konusunu, Trabzon’un Arsin ilçesinde yer alan ve 1960’lı yıllarda inşa edilen Güneyce Mahallesi Orta Camii ile Elmaalan Mahallesi Merkez Camii oluşturur. Fatih Sultan Mehmet’in 1461 yılında Trabzon’u fethiyle birlikte bölgenin Türkleşmesi-İslamlaşması için hemen harekete geçilmiştir. Türkleşme-İslamlaşma sürecine paralel olarak mimari yapılaşma da gelişme göstermiştir. Kültürel değerlerimizin önemli temsilcileri arasında yer alan camiler, bu mimari yapılaşmanın en gözde yapıları olmuştur. İklim, coğrafya, sosyal yapı ve ekonomik etkenlerle şekillenen camiler genelde benzer, özelde ise ilçeden ilçeye değişen bazı farklılıkları bünyesinde barındırmıştır. Yüzyıllar boyunca geleneksel malzeme ve tekniklerle inşa edilen camiler, özellikle ihtiyacı karşılayamadığı gerekçesiyle1960’lı yıllardan itibaren yıkılarak yerlerine betonarme malzemeli ve kubbeli yapılar inşa edilmiştir. Betonarme yapım tekniğinin düşük maliyetle, daha az emek ve işçilikle hızlı üretime imkân vermesi, geleneksel malzemeyi tanıyan ve birleştirme tekniğini bilen yerel ustaların zamanla yok olmasına sebep olmuştur. Yakın dönemlerde tarihi camilerin öneminin anlaşılmasıyla birlikte mevcut yapıların birçoğu ilgili kurum tarafından tescil edilip koruma altına alınmıştır. Muhtelif zamanlarda hazırlanan çalışmalarla da bu yapılar tanıtılmaya çalışılmıştır. Söz konusu çalışmalar, Trabzon cami mimarisinin genel özelliklerini ortaya koyması açısından oldukça önemlidir. Ancak bu çalışmalarda 18. ve 19. yüzyıllarda inşa edilen yapılar ön plana çıkarken, 20. yüzyıl yapıları göz ardı edilmiştir. Bu bilgilerden hareketle, 1960’lı yıllarda inşa edilen ve sahip oldukları özellikleri açısından geleneksel Trabzon cami mimarisinin son temsilcileri arasında yer aldıklarını düşündüğümüz Güneyce Mahallesi Orta Camii ile Elmaalan Mahallesi Merkez Camii’ni tanıtmak ve bölgedeki diğer camiler arasındaki yerlerini belirlemek amacıyla bu çalışmayı hazırladık. Çalışmanın amacı doğrultusunda, Trabzon’un geleneksel cami mimarisinin genel özellikleri hakkından bilgi verilmiş olup sonrasında camiler katalog yöntemiyle plan ve mimari özellikler, malzeme-teknik, süsleme ve onarımlar başlığı altında ayrıntılı şekilde ele alınmıştır. Mahalle halkı tarafından kendi imkânlarınca yaptırılan camiler plan, malzeme, teknik ve dış örtüleri açısından benzerken, harim örtüleri ve süsleme özellikleri farklıdır. Taş malzemeyle yığma taş tekniğinde yapılan camiler, kuzey-güney doğrultuda uzayan basit dikdörtgen planlı ve dört omuz kırma çatılıdır. Güneyce Mahallesi Orta Camii’nin harimi düz ahşap tavanla, Elmaalan Mahallesi Merkez Camii’nin harimi ise bağdadi kubbeyle örtülüdür. Camiler dıştan oldukça sade görünse de Güneyce Mahallesi Orta Camii’nin ahşap mimari elemanları, klasik Osmanlı, barok, rokoko ve Kafkasya kökenli motiflerin sentezlenmesiyle ortaya çıkan ve Doğu Karadeniz ahşap üslü olarak adlandırılan üslubun genel özelliklerini yansıtır. Elmaalan Merkez Camii’nin mihrabı ise Barok-Rokoko tarzı bir karakter sergiler. Camiler, sahip oldukları özellikleri açısından gerek Trabzon ilinde, gerekse farklı illerde bulunan yapılarla karşılaştırıldığında birçok açıdan benzer oldukları tespit edilmiştir. Söz konusu tespitler, betonarme malzemeli ve kubbeli yapıların mimari hayatımıza girmeye başladığı dönemlerde inşa edilen bu camilerin, geleneksel Trabzon cami mimarisinin son temsilcileri arasında yer aldıklarının da kanıtı olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Two Examples Of The Last Representatives Of Traditional Trabzon Mosque Architecture; Arsin Guneyce Mahallesi Orta Mosque ve Elmaalan Mahallesi Merkez Mosque
2021
Yazar:  
Özet:

The subject of the study is Güneyce Mahallesi Orta Mosque and Elmaalan Mahallesi Merkez Mosque, which are located in the Arsin district of Trabzon and were built in the 1960s. With the conquest of Trabzon in 1461 by Fatih Sultan Mehmet, immediate action was taken for the Turkification-Islamization of the region. In parallel with the Turkization-Islamization process, architectural structuring has also developed. Mosques, which are among the important representatives of our cultural values, have been the most popular structures of this architectural construction. The mosques, which are shaped by climate, geography, social structure and economic factors, are generally similar, and in particular, they have some differences varying from district to district. The mosques, which were built with traditional materials and techniques for centuries, were demolished, especially since the 1960s, on the grounds that they could not meet the needs, and reinforced concrete and domed structures were built in their place. The fact that the reinforced concrete construction technique allows rapid production with low cost and less labor and workmanship has caused the disappearance of local craftsmen who know traditional materials and know the joining technique. With the understanding of the importance of historical mosques in recent times, many of the existing structures have been registered and protected by the relevant institution. These structures have been tried to be introduced with studies prepared at various times. These studies are very important in terms of revealing the general characteristics of Trabzon mosque architecture. However, while the structures built in the 18th and 19th centuries came to the fore in these studies, the structures of the 20th century were ignored. Based on this information, we prepared this study in order to introduce Güneyce Mahallesi Orta Mosque and Elmaalan Mahallesi Merkez Mosque, which we think are among the last representatives of traditional Trabzon mosque architecture in terms of their characteristics, built in the 1960s, and to determine their place among other mosques in the region. In line with the purpose of the study, information was given about the general features of the traditional mosque architecture of Trabzon, and then the mosques were discussed in detail under the heading of plan and architectural features, materials-techniques, ornaments and repairs by catalog method. While the mosques, which were built by the people of the neighborhood with their own means, are similar in terms of plan, material, technique and outer coverings, their sanctuary covers and ornamental features are different. The mosques, which were built with stone materials in the masonry technique, have a simple rectangular plan extending in the north-south direction and have a four-shoulder hipped roof. The harim of Güneyce Mahallesi Orta Mosque is covered with a flat wooden ceiling, and the harim of Elmaalan Mahallesi Merkez Mosque is covered with a lath-and plaster dome. Although the mosques seem quite plain from the outside, the wooden architectural elements of Güneyce Mahallesi Orta Mosque reflect the general characteristics of the style called the Eastern Black Sea wooden style, which emerged by synthesizing classical Ottoman, baroque, rococo and Caucasian origin motifs. The mihrab of Elmaalan Central Mosque exhibits a Baroque-Rococo style character. When mosques are compared with the structures in Trabzon and different cities in terms of their features, it has been determined that they are similar in many respects. The aforementioned determinations have also proved that these mosques, which were built during the periods when reinforced concrete and domed structures began to enter our architectural life, are among the last representatives of traditional Trabzon mosque architecture.

Anahtar Kelimeler:

Atıf Yapanlar
Dikkat!
Yayınların atıflarını görmek için Sobiad'a Üye Bir Üniversite Ağından erişim sağlamalısınız. Kurumuzun Sobiad'a üye olması için Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı ile iletişim kurabilirsiniz.
Kampüs Dışı Erişim
Eğer Sobiad Abonesi bir kuruma bağlıysanız kurum dışı erişim için Giriş Yap Panelini kullanabilirsiniz. Kurumsal E-Mail adresiniz ile kolayca üye olup giriş yapabilirsiniz.
Benzer Makaleler








Tokat İlmiyat Dergisi

Alan :   Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler

Dergi Türü :   Ulusal

Metrikler
Makale : 292
Atıf : 384
© 2015-2024 Sobiad Atıf Dizini