Özet:

Milli parklarda, doğal ve kültürel kaynak değerlerinin korunması ve aynı zamanda ziyaretçi memnuniyetinin sağlanması için doğru planlama yaklaşımları ve ziyaretçi yönetim stratejileri geliştirebilmek için rekreasyonel taşıma kapasitesi analizlerinden faydalanılmaktadır. Sosyal taşıma kapasitesi; rekreasyon deneyim kalitesinde düşüşlere sebep olmaksızın gerçekleştirilen rekreasyonel kullanım miktarının üst düzeyini ifade etmektedir. Bu çalışmada, kış sporlarına yönelik olarak sunmuş olduğu fırsatlarla yoğun olarak talep edilen Ilgaz Dağı Milli Parkı’nda ziyaretçilerin rekreasyon deneyim kalitesi değerinin saptanması amaçlanmıştır. Çalışmada fiziksel, sosyal, doğal ve yönetimsel faktörleri tanımlayan 19 gösterge belirlenmiştir. Şubat, 2014’te 120 ziyaretçi ile yüz yüze anket çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Her bir göstergenin rekreasyon deneyim kalitesi üzerindeki önemi ve memnuniyet düzeyleri analiz edilmiştir. Tek yönlü varyans analizi – ANOVA ve iki aşamalı kümeleme analizleri ile ziyaret günleri ile rekreasyon deneyim kalitesi arasında anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, ziyaretçilerin rekreasyon deneyim kalitesi değeri 0.65 olup, rekreasyon deneyim kalitesini doğal faktörler artırırken özellikle hafta sonlarında oluşan kalabalık azaltmaktadır. Hafta sonları sosyal kapasitenin üzerinde kullanımlardan dolayı, hizmet tesislerinde ve pistlerde kalabalık artmakta, lift önünde oluşan kuyruklar uzamakta, üstyapı ve sıhhi tesisler ile otopark alanı yetersiz kalmaktadır. Ziyaretçi yönetim stratejileri açısından anahtar nitelikteki “pist sayısı”, “lift kuyruğunda bekleme süresi” ve “günlük çıkış ücretleri” göstergelerinin kalite standartları belirlenerek sosyal kapasite bağlamında ziyaretçi sayısının optimize edilmesine yönelik öneri stratejiler geliştirilmiştir

Anahtar Kelimeler: