Abstract:

Bu çalışma kronik hastalığı olan hastalara primer bakım veren bireylerin bakım yükü ve yaşam kalitelerinin incelenmek amacıyla tanımlayıcı olarak planlanmıştır. Araştırma, SDÜ Araştırma ve Uygulama Hastanesi, Isparta ve Gülkent Devlet Hastanesi ile Evde Bakım Hizmetleri Birimine bağlı kronik hastalığı olan hastalara primer bakım veren bireyler üzerinde gereken izinler alınarak Ekim 2013 - Şubat 2014 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya katılan 321 bakım veren bireye Hasta Bilgi Formu, Bakım veren Bilgi Formu, SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği ve Zarit Bakım Yükü Ölçeği uygulanmış olup, veriler One Sample Kolmogorov-Smirnov, Mann-Whitney U, Kruskal Wallis testi ve Correlation analizleri ile değerlendirilmiştir. Bakım verme yükü ölçeği puan ortalamalarının cinsiyete, medeni duruma, gelir düzeyine,  bakım konusunda yardım alma durumuna, diğer sorumluluklara etkisine ve hasta ile olan yakınlığı ile aile içi süreçlere etkisine göre anlamlı dercede farklı olduğu saptanmıştır. Yaşam kalitesi ölçeğinin alt boyut puanlarının ise, bakım konusunda deneyimli olma durumu dışındaki diğer sosyodemografik değişkenlere göre anlamlı dercede farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Bununla birlikte yapılan korelasyon analizi sonucunda, SF-36 alt boyut skorlarından rol güç fiziksel, vitalite, sosyal fonksiyon ve rol güç emosyonel fonksiyon ve mental sağlık skorları ile bakım yükü ölçeği skoru arasında negatif yönde, istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Bakım verme yükü ölçeği ile yaşam kalitesi ölçeğinin alt boyutlarının bazı sosyo demografik değişkenlere göre anlamlı çıktığı belirlenmiştir. Kronik hastalığı olan hastaların daha iyi bakım alması açısından, ailede bakım verenlerin bakım verme yüklerinin ve yaşam kalitelerinin tanımlanması, bakım verenlere gerekli desteğin sağlanması önerilmektedir. 

Keywords: