Abstract:

Ekonomik büyüme düzeyinin ülkeler arasında farklılaşmasının nedenlerini açıklamaya yönelik çabalar uzun yıllardır devam etmektedir. Araştırmacılar tarafından bu farklılığın kaynağı olarak daha çok iktisadi faktörler gösterilmiş olsa da bu faktörlerin ekonomik gelişme farklılıklarını tek başına açıklamada yeterli olmadığı görülmüştür. Ancak özellikle 1990’lı yıllardan sonra ekonomik büyümeyi açıklayıcı modellere demokrasi, özgürlükler, kültür, kurum ve kurumsal yapı gibi iktisadi olmayan faktörler de dâhil edilmeye başlanmıştır. Kurumlar ve kurumsal yapı ülkeler arasındaki ekonomik gelişmişlik farklılıklarının azaltılması veya ortadan kaldırılması konusunda oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Bunun nedeni kurumların, piyasa içindeki iktisadi aktörlerin davranışlarını oluşturma ve düzenlemedeki etkisidir. Toplumu oluşturan bireylerin karşılıklı olarak bir etkileşim ve gelişim süreci içinde olmalarının yanı sıra ülke içindeki mevcut kurumlar da bireylerin tutum ve davranışlarının şekillendirilmesine yardımcı olmaktadır. Söz konusu şekillendirme, bireylerin vergi karşısındaki tutum ve davranışları açısından da önemlidir. Nitekim ekonomik büyümenin sağlanması için hükümetler açısından en önemli kaynaklardan birinin vergi gelirleri olduğu bilinmektedir. Vergi gelirlerinde yaşanan kayıp ve kaçağın boyutu, ülke içindeki yatırım düzeyini etkileyerek ekonomik büyüme önünde bir engel oluşturmaktadır. Bu nedenle vergi gelirlerini artırıcı muhtemel etkisi nedeniyle toplumdaki vergi kültürü de ekonomik büyüme açısından önemli bir kurumdur.

Keywords: