Özet:

Giriş Bilindiği üzere Orta Çağ tarihi ile ilgili çalışmalar yapmak kaynakların özellikle Farsça ve Arapça gibi farklı dillerde olması nedeniyle oldukça meşakkatlidir. Bu bakımdan elde bulunan mevcut kaynaklar ile ilgili yapılan her bir çalışmaların kıymeti büyüktür. İncelememize konu olan Maṭla-ı Sa’deyn ve Mecma-ı Baḥreyn adlı eser de Farsça olarak yazılmış ve günümüze ulaşmış eserler arasında yer almaktadır. Adı geçen eser özellikle Hindistan’ın o zamanki durumu ve oradaki Türkler’in tarihi bakımından büyük önem taşımaktadır. Ayrıca dönemin siyasi yapısı ve devletlerarası ilişkilerin anlaşılması açısından kıymetli bir konumdadır. Dönemin güçlü hükümdarları, etkin siyasi karakterli hakkında eserde detaylı bilgilerin oldukça geniş yer alması bu alanda çalışma yapacak tarihçilere eşi bulunmaz bir bilgi kaynağı sunacak niteliktedir. Eserde dönemin güçlü devlet adamları ve Melikliklerin hâkimiyet mücadeleleri de eserde ele alınan konular arasındadır. Nitekim geniş bir yelpaze ile ele alınan konuların Türkçe olarak başlıklar halinde araştırmacılara sunulması önemli bir husustur. Bu bakımdan eseri tanıtmak ve içeriğine Türkçe ulaşılmasını sağlamak için çeviri yaparak incelenmesini kolaylaştırma gayretinde bulunduk. Eser toplam iki cilt ve dört kısımdan oluşmaktadır. Tanıtımını yaptığımız İkinci cilt Muhammed Şefîat tarafından 1936’da Lahor’da yayınlanmış, ardından Abdü’l Hüseyin Nevâi Bedân tarafından açıklamalar ve düzeltmeler eklenmiştir. Daha önce tarafımızdan tanıtımı yapılan birinci cilt birinci kısımda yazar ve eser ile ilgili bilgilere yer verildiğinden bu cildin tanıtımı yapılırken tekrar olmaması açısından aynı konulara yer verilmemiştir.

Anahtar Kelimeler: