Abstract:

Yetiştirdiği sayısız bilim adamıyla tıp alanında birçok eser barındıran Türk bilim tarihi, Türkçenin edebiyat ve konuşma dili olmasının yanı sıra, bilim dili olduğunu göstermesi bakımından da önemlidir. Özellikle 14. yüzyıldan başlayarak kaleme alınmış olan tıp metinleri ile 16-17. yüzyıllarda Türk bilim tarihi, oldukça verimli bir döneme girmiştir. Bu dönemde telif ve tercüme birçok eser verilmiştir. Bu eserler tıp adamlarının ilgisini çektiği kadar, dönemin dil özelliklerini tespit etmek, unutulmuş bazı sözcük ve terimleri gün ışığına çıkarmak açısından da dil bilimciler için değer taşır. Anadolu’da yazılan ilk Türkçe tıp yazmaları 14. yüzyıl sonrasına ait olmasına rağmen, tıp alanındaki araştırmalar çok daha eskilere dayanmaktadır. Belirtmek gerekir ki, üzerinde çalışılan eserlerin çoğu 16. yüzyıla kadar olan dönemi kapsamaktadır.16. yüzyıldan itibaren yazılmış olan eserler üzerinde yapılan çalışmaların ise yeterli olduğu söylenemez. Osmanlı Türkçesi Döneminde dilin ağırlaşması, bunun en önemli nedeni olarak gösterilebilir. Üzerinde çalıştığımız Şifaü’l-Fuad li-Hazret-i Sul?an Murad adlı eser, 17. yüzyıl Osmanlı Türkçesi dönemine ait bir tıp eseridir. Hem tıp tarihi, hem de dil tarihi açısından değerli bir hazine olan eser, dönemin tıp anlayışını bir hekim ağzından dile getirmekte, dönemin söz varlığını, tıpla ilgili terimlerini ve dil özelliklerini yansıtmaktadır. Bu yönüyle hem tıp alanındaki araştırmacıları, hem de kültür ve dil özellikleri üzerinde çalışan araştırmacıları yakından ilgilendirebilecek bir eserdir. Tıp alanında yazılmış diğer eserler gibi Şifaü’l-Fuad li-Hazret-i Sul?an Murad da, sağlık gibi hemen herkesi ilgilendiren bir alanda yazılmış olmasından dolayı, özellikle günümüzde de ilgi çekebilecek özelliklere sahiptir. Sağlık gibi geniş kapsamlı bir alanı konu edindiği için söz varlığı açısından Türk dili araştırmaları için zengin bir kaynak özelliğindedir.

Keywords: