Görüntüleme
173
İndirme
50
İslâm’da iman edilmesi emredilen esaslardan biri olan âhiretle ilgili meseleler hem kelamcılar hem de sûfîler tarafından çeşitli yönleriyle ele alınmış ve zaman zaman farklı yorumlara konu olmuştur. Âhiretle ilgili temel meselelerde İslâm âlimleri arasında görüş birliği olmakla birlikte ayrıntıya inildikçe pek çok ihtilafın bulunduğu görülmektedir. Âhiret hayatının çeşitli meselelerini eserlerinde konu edinen sûfîlerden biri de Alâüddevle Simnânî’dir (ö. 736/1336). Simnânî, İlhanlılar döneminde, bugünkü İran topraklarında yaşamış bir Kübrevî şeyhidir. Gençliğinde, on yıl kadar Budist İlhanlı hükümdârı Argun Han’ın (1284-1291) hizmetinde bulunduktan sonra yaşadığı mânevî bir hâl üzerine tasavvufa yönelmiştir. Bir müddet meşrebine uygun bir mürşid aradıktan sonra Bağdat’ta bulunan Kübrevî şeyhi Nûreddîn Abdurrahmân İsferâyînî (ö. 717/1317) ile tanışarak ona mürîd olmuş ve seyrüsülûkünü tamamlamıştır. İrşâd icâzeti almasının ardından şeyhinin isteğiyle memleketine dönerek vefat ettiği 736/1336 tarihine kadar Sûfîâbâd’daki hankāhında mürîd yetiştirmek ve eser te’lîf etmekle meşgul olmuştur. Simnânî gerek yetiştirdiği müridler gerek yazdığı eserlerle hem kendi tarikatına hem de genel tasavvuf tarihine önemli katkılarda bulunmuştur. Âhiretle ilgili olarak Simnânî’nin, özellikle dünyanın hakikati ve âhiret karşısındaki konumu, ölüm, kıyâmet ve çeşitleri, cennet ve cehennemin bugün mevcudiyeti ve bulunduğu yer konusundaki görüşleri dikkat çekmektedir. Bu makalede onun zikredilen meselelere bakışı eserlerinden hareketle konu edilmiş ve konuyla ilgili görüşleri kendi sülûk anlayışı bağlamında değerlendirilmiştir. Özet: Alâüddevle Simnânî (ö. 736/1336), hicrî yedinci yüzyılın ikinci yarısıyla sekizinci yüzyılın ilk yarısı içinde kalan bir zaman diliminde, bugünkü İran topraklarında, İlhanlılar’ın hüküm sürdüğü bir dönemde yaşamıştır. Ailesinin İlhanlı sarayıyla olan irtibatı, babasının ve amcasının idârî vazifeleri, kendisinin de istek ve gayretleri neticesinde on beş yaşlarındayken Argun Han’ın (1284-1291) hizmetine girmiş ve kısa sürede onun yakınlığını kazanmıştır. On sene kadar ona hizmet etmesinin ardından yaşadığı mânevî bir hâl üzerine gönlü, içinde bulunduğu hayattan soğumuş, tasavvufî bir hayata meyletmiştir. O sıralarda yakalandığı ve doktorların tedavi edemediği hastalığı bahane ederek, iyileştikten sonra geri dönmek şartıyla, Argun Han’ın yanından ayrılarak memleketi Simnân’a doğru yola çıkmıştır. Saraydan ayrıldıktan kısa bir süre sonra iyileşmiş fakat geri dönmemiştir. Ramazan ayının başında, Simnân’a ulaşmış, resmî kıyafetlerini çıkararak Ebû Tâlib Mekkî’nin Kūtu’l-kulûb adlı eserini esas alarak nefis terbiyesine başlamıştır. Bir müddet kendi kendine nefis terbiyesiyle ve şer‘î ilimleri tahsille meşgul olduktan sonra, Kübrevî şeyhi Nûreddin Abdurrahmân İsferâyînî’nin (ö. 717/1317) müridlerinden biriyle tanışmıştır. Daha sonra İsferâyînî’yi merak etmiş, onu ziyaret maksadıyla Bağdat’a doğru yola çıkmıştır. Ancak durumdan haberdar olan Argun Han, Simnânî’nin Bağdat’a gitmesine engel olmuş, onu yolda yakalatarak bir müddet yanında alıkoymuştur. Simnânî, bir süre sonra Argun Han’ın yanından kaçarak Simnân’a dönmüş ve İsferâyînî’ye durumu anlatan bir mektup yazmıştır. Bunun üzerine İsferâyînî, Simnânî’ye gönderdiği cevâbî mektubunda Bağdat’a gelmesine gerek olmadığını, kendisinin mânen onun yanında olacağını söyleyerek seyrüsülûke başlamasını emretmiştir. Simnânî, şeyhiyle yüz yüze buluşma imkânı bulamadığı bu dönemde hem mektup hem de mânevî âlemde işaret yoluyla onunla olan bağını canlı tutmuştur. Daha sonraları Simnânî, iki kere şeyhini ziyaret etmeye muvaffak olmuş ve ondan irşâd icâzeti almıştır. Simnânî, irşâd icâzeti almasının ardından şeyhinin emriyle memleketi Simnân’a dönerek burada mürîd yetiştirmek ve eser te’lif etmekle meşgul olmuştur. Çok sayıda mürîd yetiştiren ve günümüze ulaşan eserlerinin sayısı doksan civarında olan Simnânî, hem Kübreviyye tarikatı içerisinde hem de genel tasavvuf tarihi içerisinde önemli bir yere sahiptir. Kübreviyye içerisindeki önemi öncelikle tarikatın günümüze ulaşan kollarının kendisine dayanıyor olmasından kaynaklanmaktadır. Bu anlamda Simnânî, kendi tarikatı içerisinde kilit bir isimdir. Bunun yanı sıra bazı görüşlerinin Kübreviyye’nin Hemedâniyye kolunun kurucusu Seyyid Ali Hemedânî (ö. 786/1385) ve Nûrbahşiyye kolunun kurucusu Muhammed Nûrbahş (ö. 869/1464) gibi tarikatın önde gelen isimleri üzerindeki tesiri de onun tarikatı içindeki etkisini göstermesi bakımından önemlidir. Genel tasavvuf tarihi açısından bakıldığında, Simnânî’yle ilgili ilk dikkati çeken veçok üzerinde durulan husus, varlık konusunda İbnü’l-Arabî’ye (ö. 638/1240) yönelttiği eleştirileridir. Bunun yanı sıra onun tasavvufabüyük katkısı, başta Nakşbendiyye tarikatının kurucusu Bahâeddîn Nakşbend’in (ö. 791/1389) önde gelen müridlerinden Muhammed Pârsâ (ö. 822/1240) olmak üzere pek çok sûfî üzerinde etkili olan letâif anlayışıdır. Ayrıca ricâlü’l-gayb hakkındaki düşünceleri ve onlar hakkında kendi mânevî tecrübelerine dayanarak verdiği bilgiler de kendisinden sonra gelen sûfîleri etkilemiştir. Mânevî tecrübelerini ayrıntılı olarak yazması, tecellî esnâsında yaşanan hâllere dâir açıklamaları, nûrun hakikati ve nûrların tafsiline dair görüşleri ile Kübreviyye tarikatında önemli bir yeri olan havâtır konusundaki görüşleri de onun tasavvuf tarihine yaptığı katkılar arasında zikredilebilir. Tasavvufun pek çok konusuna eserlerinde yer veren Simnânî, âhiretle ilgili meseleleri de kendi sülûk anlayışı çerçevesinde ele almıştır. Dünya ve âhiret birbirinden ayrı düşünülemeyeceği için onun âhiret anlayışı ele alınırken aynı zamanda bu dünyaya bakışı da konu edilmiştir. Simnânî, dünyanın birbirinden farklı üç vechesi olduğu kabulünden hareket ederek insanın dünyayla olan ilişkisinin de bu üç vecheye göre farklılık kazanması gerektiğini söylemektedir. Bunlardan ilki dünyanın âhiretin tarlası oluşu, ikincisi dünyanın terk edilmesi gereken bir yer oluşu, üçüncüsü de aslında bir hakikatinin bulunmayışıdır. Ona göre âhiret sürekli ve dâimî bir ândan ibâret iken dünya hayatı geçmiş ve gelecekle kayıtlıdır. Aslında geçmiş ve gelecek olmadığına göre dünya hayatının da hakiki bir varlığı bulunmamaktadır. Simnânî ölüm ve kıyâmet konusunu kendi tasavvufî eğitim anlayışı bağlamında birbiriyle iç içe ele almaktadır. Ölümü, biri zorunlu (ızdırârî) diğeri irâdî (ihtiyârî) olmak üzere ikiye ayıran tasavvuf erbâbının bu kabulüne uygun bir şekilde inceleyen Simnânî, kıyâmeti de küçük, orta ve büyük olmak üzere üçe ayırmaktadır. Buna göre irâdî ölümle nefsinin hevâ ve hevesini, kötü sıfatlarını zayıflatan sâlik, küçük kıyâmetin ahvâlini müşâhede eder. Böylece Kur’ân-ı Kerîm’de zorunlu ölümün ardından yaşanacağı bildirilen her şeyi irâdî ölümle müşâhede eden sâlik, bir daha geri dönüşü olmayan zorunlu ölümü tatmadan evvel gerekli tedbirleri almak için fırsat kazanmış olur. Kıyâmet konusunda Simnânî’nin üzerinde durduğu bir diğer mesele, kıyâmetin çeşitleridir. Kıyâmetin farklı isimlerinden hareketle her biri insanda bulunan latîfelerden biriyle irtibatlı olan farklı kıyâmetler olduğunu söyleyen Simnânî, bunlardan her birinden kurtuluşun da farklı bir amelle mümkün olduğu kanaatindedir. Âhiretle ilgili olarak Simnânî’nin üzerinde durduğu hususlardan biri de cennet ve cehennemin bugünkü mevcudiyeti meselesidir. Konuyla ilgili tartışmaya kendi keşfine dayanarak katılan Simnânî, cennet ve cehennemin bugün mevcut olduğu kanaatindedir. Simnânî, bu konudaki keşfini, onu destekleyen âyet, hadis ve haberlerle birlikte aktarmaktadır. Bunun yanı sıra, biri âfâkta diğeri enfüste olmak üzere iki cennet ve iki cehennemin varlığını kabûl eden Simnânî’ye göre enfüsündeki cennete girip orada cemâlullâhı müşâhede edemeyen kimsenin âfâktaki cennete girmesi çok bir anlam ifâde etmemektedir. Kişinin enfüsündeki cennete girmesi ise kendi zâhirinden bâtınına yapacağı yolculukla mümkündür. Bu yolculuk da ancak irâdî ölümle gerçekleşmektedir.
Those who believe in the world and the world, and those who believe in the world, and those who believe in the world, and those who believe in the world, and those who believe in the world, and those who believe in the world, and those who believe in the world, and those who believe in the world, and those who believe in the world. There is a great deal of disputes between the world and the world, and there is a great deal of disputes between the world and the world. The life of the world is the life of the world, the life of the world is the life of the world, the life of the world is the life of the world, the life of the world is the life of the world. of 1336 and 1336). Simnani is a Kubriti sheh who lived in today’s Iranian territory during the Divine times. In his youth, the Buddhist Divine ruler Argun Han (1284-1291) was served for up to a decade after he lived in a manevic state. After a time he was seeking a right-of-the-righteous murderer in Baghdad, the Kubriti Sheikh Nûreddîn Abdurrahmân Isferaiini (a.s.). 17:17 And he came to him, and he came to him; and he came to him, and he came to him. After his execution, he was engaged in educating the murderer in the Hankah in Sufîbâd until the date of his death, 736/1336, with the wish of the sheikh to return to his homeland and he was engaged in educating the murderer in Sufîbâd. He has made a great contribution to his own history and to the history of Tasavvuf. He is the one who gives righteousness to the world, and he is the one who gives righteousness to the world, and he is the one who gives righteousness to the world, and he is the one who gives righteousness to the world, and he is the one who gives righteousness to the world, and he is the one who gives righteousness to the world. In this article, his view of the subjects mentioned in his work was handled by motion and his views on the subject were assessed in the context of his own self-righteous understanding. and the same, and the same, 736/1336), in the second half of the Seventh century and in the first half of the eighth century, he lived in today's Iranian territory, in a period in which the gods ruled. His family's contact with the Divine Palace, his father and uncle's administrative duties, and his desires and efforts resulted in the age of fifteen, entered the service of Argun Han (1284-1291) and soon gained his proximity. Three years after he served him, he lived in a humble state, he lived in a cool, tasavouffy life. At the time he was arrested and the disease that the doctors could not cure, with the condition that he would return after healing, he left Argun Han and went to his hometown Simnân. He was healed shortly after leaving the palace, but he didn’t return. In the month of Ramadan, he arrived at Simnân, taking out his formal clothes, based on the work of Abu Talib Mekkî named Kūtu'l-kulûb, he began his fine training. And after a time, he was in the midst of his life, and he was in the midst of his life, and he was in the midst of his life, and he was in the midst of his life, and he was in the midst of his life. 717/1317) he met with one of his disciples. Then he went to Baghdad, and he went to Baghdad for his visit. But Argun Han, who was aware of the situation, prevented Simnani from going to Baghdad, captured him on the way and stopped him with him for a while. Then, after a time, he returned to Simnân and wrote a letter to Isferaiini about the situation. Then he commanded him not to come to Baghdad in his reply to Simnani, saying that he would be with him, and that he would be with him, and that he would be with him. In this period, he did not find the possibility of meeting face-to-face with the sheikh, and in this period he kept his connection with him by means of the letter and the signs of the world. After that, he was twice in the shadow, and then he was in the shadow, and he was in the shadow. Then he turned to the city of Simeon, where he went to the city of Simeon, where he went to the city of Simeon, where he went to the city of Simeon, where he went to the city of Simeon, where he went to the city of Simeon. The number of works that have grown and reached today is approximately nine, Simnânî has an important place both in the Kubritiya taricate and in the general tasavvuf history. The importance of the covenant in the covenant is primarily due to the fact that the arms of the covenant reached to the present day are based on it. In this sense, Simnani is a key name in its own taricate. In addition to some of his opinions, the founder of the Hemedâniye arm of Kubritiye, Seyyid Ali Hemedânî (e.g. 786/1385) and the founder of the arms of Nûrbahşiye Muhammad Nûrbahş (a.s. 869/1464) is also important in terms of its influence on the main names of the taricate. In the first verse of the Qur’an, the Qur’an was revealed in the first verse of the Qur’an, and the Qur’an was revealed in the first verse of the Qur’an, and the Qur’an was revealed in the first verse of the Qur’an. 638/1240) is the criticism of it. He also made his great contribution to the creator of the Nashbendiya (Baheddin Nakşbend). 791/1389) of the leading disciples of Muhammad Pârsâ (r. 822/1240) is an influential understanding of the lathe that affects many of the surfaces. And the knowledge of the righteous, and the knowledge of the righteous, and the knowledge of the righteous, and the knowledge of the righteous, and the knowledge of the righteous, and the knowledge of the righteous. In the words of the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him), the words of the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) and the words of the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) and the words of the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) and the words of the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) and the words of the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him). Many of them, who are in the world, are in the world, and many of them are in the world, and many of them are in the world, and many of them are in the world. The world and the world are not separated from the world and the world is not separated from the world and the world is not separated. Simnani says that by acknowledging that the world is three different veches, the relationship of man with the world should also be different according to these three veches. The first of them is the field of the world, the second is the place where the world should be abandoned, and the third is the absence of a truth. It is the life of the world, and the life of the world, and the life of the world, and the life of the world, and the life of the world. In fact, since there is no past and no future, there is no true existence in the world. The death and the death of the people, and the death of the people, and the death of the people, and the death of the people, and the death of the people, and the death of the people. The death of the man is divided into two parts: the death of the man, the death of the man, the death of the man, the death of the man, the death of the man, the death of the man, the death of the man, and the death of the man. Thus, the death of the wicked, the death of the wicked, the death of the wicked, the death of the wicked, the death of the wicked, the death of the wicked, the death of the wicked. Thus, in the Qur’an, the Sadiq, who commits all the things that will be
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley