Atıf Sayısı
2
Görüntüleme
47
İndirme
3
Bu makalenin konusu olarak mitik düşünce ve Kazak halk anlatmalarında “yedi başlı ejderha ile savaşma” motifi seçilmiştir. Mitik bir varlık olan ejderhanın Avrupa ve Asya mitlerindeki varlığı ve özellikleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Kaosun, bununla beraber kötülüğün sembolü olarak görülen bu ejderha kimi folklor kaynaklarına özgü bir biçimde bilgeliğin temsili olarak da karşımıza çıkmaktadır. Hâlbuki Türk soylu topluluklar arasında, bunlar arasında ve özellikle Kazak folklorunda yedi başlı ejderha sıklıkla tek bir tipte, yani kötülük sembolü olarak tasvir edilmektedir. Mitik düşünceden folklor yaratmalarına geçen ejderhanın yedi başı olduğu ve kahramanın bu yedi başın her birini kesişinin sembolik bir anlamı olduğu bilinmektedir. Ejderha; insanoğluna tehlike saçan, dehşetli bir güç olarak birçok folklorik yaratmanın temel kahramanına dönüşmüştür. Kahramanlık konulu destanlar ile diğer halk anlatmalarında, masal, aşk ve din temalı anlatmalarda ve halk hikâyelerinde anlatmanın ana kahramanının asıl düşmanı ejderha olmuştur. Dolayısıyla, kahramanın yiğitliğini sınadığı, ün saldığı olay da ejderhayı yenmesi haline gelmiştir. Kazak folklarındaki temel ve kalıcı motiflerden biri, yedi başlı ejderha ile kahramanın savaşı olagelmiştir. İnsanların yaşadığı yerlerin yakınına gelen ve beraberinde büyük bir dehşet ve kahır getiren ejderhayı öldürmek, onun yedi başını kesmek masal örüntüsünün itici gücü, temel kaldıracı olarak karşımıza çıkmaktadır. Anlatılan bu meseleler makalenin temel yönelim noktasına alınarak, konu Kazak folklar metinlerinden örnekler verilerek tahlil edilmiş ve bu konuda kimi düşünceler ileri sürülmüştür. Kazak folklor yaratmalarında daima korkunç düşman olarak tasvir edilen yedi başlı ejderha bütün halka korku salmaktadır. Mitik düşüncedeki ejderha anlatmalara aktarılırken birçok hayvana ait özelliği kendinde toplamıştır. Anlatmalarda görülen ejderhanın üç veya yedi başlı olması, vücudunun kertenkele ya da yılana benzemesi, uçmak için kanatlarının olması mitolojik ejderhaya has özelliklerdir. Batı halklarının folklorunda zalim ve korkunç olarak görülen ejderha; doğu halklarının folklorunda bilge, kâmil ve akıl sahibi, koruyucu ve kollayıcı olarak da görülmektedir. “Er Töştük” destanının Kazak, Kırgız ve Tatar varyantlarında ejderha ile mücadele motifi vardır. Kazak varyantlarında başkahraman yer altındaki “Jılan Bapı Han”ın ülkesine sefere çıkar. Kahraman yeryüzüne geri döneceği vakit çınar ağacının dibindeki ejderhayı öldürüp Simurg kuşunun yavrularını kurtarır. Bu destanın Tatar varyantında ejderha yılan Er Töştük’ü yer altı dünyasına götürür. Buradaki amacı, kendilerine tehlike arz eden zalim güçten kendilerini kurtarmasını sağlamaktır. Yedi başlı ejderhayla savaşıp zafere ulaşan kahramanlardan biri “Dede Korkut Kitabı”ndaki anlatmalarda gördüğümüz Salur Kazan’dır. “Dede Korkut Kitabı”nın yeni nüshasında “Salur Kazan’ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi” olarak adlandırılan on üçüncü destan bulunmaktadır. Kazak folklorunun “Kubıgul”, “Kıssa Kulamergen”, adlı destanlarında “Jalgız Közdi Dew”, “Altın Müyizdi Kiyik”, “Er Töstik”, “Ayudew”, “Kulatay Batır”, “Jartı Töstik”, “Ayualpan, Swdısalpan” hikâyelerinde; “Kıssa Cemşid”, “Kıssa Tahir”, “Şahmaran”, “Hikayat dastan Hatımtay”, “Ebugalisina Abilharis”, “Kıssa Şakir Şakiret”, “ Kıssa Melik Hasan”, “Koyşı Batır” adlı destan-hikâyelerde “Seypilmelik”, “Kıssa Dandan”, “Kıssa Bahram”, “Kıssa Şahizade” gibi aşk destanlarında, “Kıssa Kaharman” adlı dini destan ile “Uykıdagı Batır”, “Nurgızarın Bulbul” adlı efsanelerde yedi başlı ejderha kahramanın yendiği baş düşman olarak geçmektedir. Kazak folklorundaki temel motiflerden biri yedi başlı ejderhayla kahramanın savaşıdır. Ülkeye gelip büyük felaket ve kahır getiren ejderhanın yedi başını keserek onu öldürmek halk anlatmalarındaki olayların etkileyici gücü olarak görülmektedir. Makalede, bu meselelere dikkat çekilip, Kazak halk anlatmalarının metinlerinden örnekler verilerek konu incelenecek ve bu çerçevede bir sonuç ortaya konacaktır.
The subject of this article is mythical thinking and the motivation of the Kazak people's narrative "fighting with the seven head dragons" was chosen. The existence and characteristics of the dragon, a mythical being, are comparatively studied in the myths of Europe and Asia. This dragon, which is seen as a symbol of chaos and evil, appears to us as a representative of wisdom in a way unique to some folklore sources. However, among the Turkish noble communities, among them and especially in the Kazak folklore, the seven head dragons are often depicted in one type, i.e. as a symbol of evil. It is known that the dragon, which passed from mythical thought to folklore creations, has seven heads, and the hero’s crossing of each of these seven heads is a symbolic meaning. The dragon has become the main hero of many folklore creations as a terrible power that threatens mankind. The real enemy of the heroic narrative in the narratives of heroism and other people's narratives, in the narratives of fairy tales, love and religion and in the people's narratives was the dragon. Thus, the event that the hero tested his courage, and his fame, became the defeat of the dragon. One of the basic and permanent motives of the Kazak people is the war of the hero with the seven head dragons. Killing the dragon that comes near the places where people live and brings with it a great horror and horror, cutting its seven heads, the driving force of the fairy tale pattern comes to us as a fundamental lift. These issues were taken to the main point of the article, the subject was evaluated by giving examples from the Kazak folk texts and some thoughts on this topic were brought forward. The seven head dragons, always depicted as a terrible enemy in their creations of the Kazakh folklore, scare all the people. The mythical thought of the dragon, while translated to the stories, has collected many characteristics of the animal in itself. The fact that the dragon has three or seven heads, his body is like a cranberry or a cranberry, and his wings to fly are the mythological dragon’s characteristics. The dragon, seen as wicked and terrible in the folklore of the Western peoples; in the folklore of the Eastern peoples, it is also seen as wise, wise and wise, protective and protective. The story of "Er Töştük" has a motivation to fight with the dragon in the variants of Kazakh, Kyrgyz and Tatar. In the Kazak variants, the main hero travels to the country of the "Jılan Father Han" underground. When the hero returns to the earth, he kills the dragon at the bottom of the chinar tree and saves the dogs of the Simurg bird. In the Tatar variance of this plot, the dragon takes the serpent Er Töştük to the underground world. The purpose here is to ensure that they are saved from the unjust power that threatens them. One of the heroes who fought with the seven head dragons and achieved victory is Salur Kazan, which we see in the stories in the "Daddy's Fear Book". In the new edition of "Daddy's Fear Book" there is the third edition called "Salur Kazan's Killing the Seven Head Dragons". In the castles of the Kazak folklore “Kubıgul”, “Kurtsa Kulamergen”, “Jalgız Közdi Dew”, “Golden Müyizdi Kiyik”, “Er Töstik”, “Ayudew”, “Kulatay Batır”, “Jartı Töstik”, “Ayualpan, Swdısalpan” in the castles; “Kurtsa Cemşid”, “Kurtsa Tahir”, “Shahmaran”, “Historia dastan Hatımtay”, “Ebugalisina Abilharis”, “Kurtsa Şakir Şakiret”, “Kurtsa Melik Hasan”, “Koyşı Batır” in the castles of the castles “Seypilmelik”, “Kurtsa Dandan”, “Kurtsa Bahram”, “Kurtsa Bahram”, “Kurtsa Bahram”, “Kurtsa Bahram”, “Kurtsa Bahram”, “Kurtsa Bahram”, “Kurtsa Bahram”, “Kurtsa Bahram”, “Kurtsa B One of the main motives in the Kazak folklore is the war of the hero with the seven head dragons. Killing the seven heads of the dragon that came to the country and brought great catastrophes and crimes is seen as the impressive power of the events in the people's stories. In the article, the subject will be examined by attracting attention to these issues, and by giving examples from the texts of the Kazak people's narratives, and in this context, a result will be revealed.
Alan : Filoloji
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
