Özet:

Heyelanlar, Türkiye'nin birçok şehrinde altyapı ve mülkiyete ciddi zarar vermenin yanı sıra can kaybına da neden olmaktadır. Samsun, Türkiye'de heyelanların en sık görüldüğü şehirlerden birisidir. İl genelinde doğal afet olarak nitelendirilen çok sayıda heyelan meydana gelmiştir. Bu çalışmada, Samsun ili Canik ilçesinin heyelan duyarlılık haritaları üretilmiştir. Heyelan duyarlılık analizinde eğim, bakı, yükseklik, topoğrafik nemlilik indeksi, profil ve plan eğriliği, litoloji, drenaj ağlarına ve yola uzaklık parametreleri kullanılmıştır. Çalışmada, bayes olasılık (BO) ve frekans oranı (FO) modelleri kullanılmıştır. Üretilen duyarlılık haritaları, “çok düşük, düşük, orta, yüksek ve çok yüksek derecede duyarlı” alanlar olmak üzere 5 grup altında sınıflandırılmıştır. Doğrulama ve kontrol sonuçları, BO modeli kullanılarak üretilen heyelan duyarlılık haritasının FO modelinden daha doğru olduğunu ortaya koymuştur. Aynı zamanda, BO modeli kullanılarak üretilen heyelan duyarlılık haritasındaki çok yüksek ve yüksek derecede heyelana duyarlı alanların kontrol heyelanları ile %83,5 oranında uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, BO modeli kullanılarak üretilen heyelan duyarlılık haritasının, arazi kullanım planlaması ve heyelan risk azaltma çalışmalarında kullanılabileceğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler: