Özet:

Kontrol edilmesi güç çiftleşme davranışı ve spermaların ana arı sperm kesesinde depolanması gibi bir çok özellik koloni halinde yaşayan bal arılarını diğer çiftlik hayvanlarından ayırmaktadır. Güçlü sosyal yapı içerisinde, temel ifadeyle binlerce işçi arı, mevsime bağlı olarak değişen yüzlerce erkek arı ve koloninin ebeveynini olarak değerlendirilen bir adet ana arı bulunur. Ana arının yumurtlayan tek birey olması nedeniyle yetiştiriciliğine yönelik çalışmalar gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Bununla birlikte erkek arıların önemi ve yetiştiriciliği göz ardı edilmektedir. Oysa ana arılar ile çiftleşen erkek arıların sahip olduğu özellikler koloni verimini doğrudan etkilemektedir. Ayrıca erkek arıların üretim sezonunun ana arılara oranla daha kısa olasına bağlı olarak , ana arı yetiştiriciliği için sınırlayıcı faktör erkek arı varlığıdır. Çiftleşme mevsiminde yeteri kadar ve kaliteli erkek sağlanamaması sperm depolamada olumsuzluklara neden olacak, ana arının yaşam süresini kısalacak ve koloni verimliliği düşecektir. Bu nedenle istenilen özelliklere sahip güçlü erkek arı yetiştirme kolonilerinin oluşturulması ve bu kolonilerin ön görülen dönemlerde beslenmeleri gibi konuları da içeren erkek arı yetiştirme programları geliştirilmelidir.

Anahtar Kelimeler: