Kullanım Kılavuzu
Neden sadece 3 sonuç görüntüleyebiliyorum?
Sadece üye olan kurumların ağından bağlandığınız da tüm sonuçları görüntüleyebilirsiniz. Üye olmayan kurumlar için kurum yetkililerinin başvurması durumunda 1 aylık ücretsiz deneme sürümü açmaktayız.
Benim olmayan çok sonuç geliyor?
Birçok kaynakça da atıflar "Soyad, İ" olarak gösterildiği için özellikle Soyad ve isminin baş harfi aynı olan akademisyenlerin atıfları zaman zaman karışabilmektedir. Bu sorun tüm dünyadaki atıf dizinlerinin sıkça karşılaştığı bir sorundur.
Sadece ilgili makaleme yapılan atıfları nasıl görebilirim?
Makalenizin ismini arattıktan sonra detaylar kısmına bastığınız anda seçtiğiniz makaleye yapılan atıfları görebilirsiniz.
 Görüntüleme 17
Kazak Türklerinin Kültüründe Alaşa Han Evliyalığı Üzerine Bir İnceleme
2022
Dergi:  
Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi
Yazar:  
Özet:

Kazak türklerinin kültüründe Alaşa Han Kazakistan bozkırlarında yaşayan göçebe boylarını bütünleştirmeye çalışan ve aynı zamanda hanlık kuran bir efsanevi evliya şahsiyeti olarak tanılmaktadır. Eski döneme ait folklor kaynaklarında Alaşa Han biz cüzzamlı çocuğun dünyaya gelişi ile toplumdan koparak 300 yüz askeri ile birlikte devlet kurduğu anlatılmaktadır. Çarlık döneminde bölgeyi işgal etmek amacıyla gelen Rus araştırmacıların topladığı folklor belgelerinde Alaşa Han ismi Kazak Hanlığının kuruluşu ile bağdaştırılmaktadır. Kazak araştırmacısı Çokan Velikhanov’un değerlendirdiği folklor kaynaklarında Alaşa Han Türbesinin incelenmesi efsanevi evliya şahıs olarak tanılmaktadır, Alaşa Han Kazak Türklerini bir araya getiren kahraman olarak nitelenmektedir. Diğer değerlendimeler sonucu Alaşa Han ismini Kazak halkının ortaya çıkışı ile Üç Jüzün (üç boyun) birleşmesiyle bağlı olduğunu göstermektedir. Tarafımızdan Alaşa Han’la ilgili 34 folklor kaynağın tablosu yapıldı ve karşılaştırmalı yöntemle bu kaynaklar tasnif edildi. Alaşa Han hakkında, halk arasında korunan ve bilimsel çalışmalarda rastlanan efsanevi anlatıların rivayete dayalı birkaç versiyonu incelendi. Alaşa Han, folklor kaynaklarında  Kazak, Başkurt, Nogay, Karakalpak, Kırgız, Tatar boylarını, yani “Altı Alaş’ı” altında birleştirmeye çaba gösteren evliya şahsiyeti olarak ta tanılır. Bu çalışmada, Kazak halkının ağız edebiyatında dolaşan Alaşa Han’la ilgili folklor kaynakları ile arkeolojik kazı sonuçlarının karşılaştırılması amaç edildi. Böylelikle folklor kaynakları ile arkelojik veriler kıyaslanarak desiplinerarası yöntemle sunuldu. 14-20. yüzyıl arasındaki araştırmacıların Alaşa Han karakteri ile ilgili olarak halk ağzından derledikleri efsaneler nüshaları ile fikirleri esas alınarak tarihi yorumlar yapıldı. Efsanelerle tarihi araştırmalara dayanarak Alaşa Han evliyalığı kültürel katmanları ile kült olarak anlam ve önemini açıklamaya gayret gösterildi. Efsanelerdeki Kazak halkının ortaya çıkışı ile devlet oluşum süreci konuları gözden geçirildi. Alaşa Han evliyalığı ile anıt mezarı arasındaki münasebet, anıt mezarın mimari özellikleri, yapılış tarihi ve anlamıyla ilgili yeni görüşler ortaya koyuldu. Alaşa Han Türbesi merkezi Kazakistan’da Karahanlı döneminde inşa edildiği söylenmektedir. 1998’da türbenin restorasyonu sırasında mezar yeri kazıldı ve bir adamın iskeleti çıkarıldı. Elde edilen iskelet temelinde antropolojik araştırmalar yapıldı. Sonuç olarak, türbeye gömülen adamın 45-60 yaşları arasında, ortalamadan uzun, kaslı, patolojik özelliği olmayan ve Turanoid semptomları olan Asyalı bir adam olduğu belirlendi. 2018’den beri Ulıtau bölgesindeki Ortaçağ dönemine ait mezarlık alanlarında yaptığımız arkeolojik kazılar sırasında, Alaşa Han’ın türbesine gömülen cesedin tam yaşını ve genetik kökenini belirlemek için araştırmalar yapılmaktadır. Sonuç olarak, türbenin orta kısmındaki mezarda 55 yaşında bir adam gömüldüğü ve mitokondriyal analize göre Asya tipine ait olduğu kanatine varıldı. Karbonifer analizi, adamın 1805’ten 1935’e kadar yaşadığını göstermektedir. Bu adam, türbenin inşasından sonra gömüldüğü ortaya çıkmaktadır. Bu araştırma Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı Bilim Komitesi tarafından finanse edilmiştir .

Anahtar Kelimeler:

A review of Alaşa Han's marriage in the culture of the Kazak Turks
2022
Yazar:  
Özet:

In the culture of the Kazak Turks, Alaşa Han is known as a legendary married person who tries to integrate the immigration heights living in the Kazakish shores, and is also known as a legendary married person. In the ancient folklore sources, Alaşa Han is told that the country was established with 300 soldiers, with the arrival of the child to the world and the breakdown from the society. In the folklore documents gathered by Russian researchers in order to occupy the area during the Tsarish period, the name of Alaşa Han is associated with the establishment of the Kazak dynasty. The study of Alaşa Han Turbes in the folklore sources assessed by the Kazak researcher Çokan Velikhanov is known as the legendary marriage person, Alaşa Han is described as the hero that gathers the Kazak Turks. Other assessments show that the name Alaşa Han is associated with the emergence of the Kazak people with the unification of Three Juzun (three horns). We have made a picture of 34 folklore sources related to Alaşa Han, and these sources have been classified by a comparative method. About Alaşa Han, several versions of the legendary stories found in public and scientific studies were studied on the basis of the rivayete. Alaşa Han is known as a marriage personality that tries to unite the Kazak, Başkurt, Nogay, Karakalpak, Kyrgyz, Tatar lengths, i.e. the "Six Alas" in folklore sources. In this study, the aim was to compare the folklore sources related to Alaşa Han in the oral literature of the Kazakh people with the archaeological excavation results. Thus, the folklore sources and archaeological data were compared with the desiplinerary method. The researchers from the 14th to 20th centuries made historical comments based on the ideas of the legends they collected from the public mouth regarding the character of Alaşa Han. Based on legend and historical research, Alaşa Han was attempted to explain his significance and importance as a cult with his cultural layers of marriage. The appearance of the Kazak people in the legends and the state formation process issues were reviewed. The relationship between Alaşa Han's marriage and the monument's tomb, the architectural characteristics of the monument's tomb, the history and meaning of the construction were revealed. The center of Alaşa Han Turbesi is said to be built in Kazakhstan during the Karahanlı period. In 1998, during the restoration of the turbine, the tomb was erected and a man's skeleton was removed. Anthropological research was carried out on the basis of the obtained skeleton. As a result, the man who was buried in the turbine was found to be an Asian man between the ages of 45-60, longer than the average, muscular, with no pathological characteristics and with Turanoid symptoms. During the archaeological excavations we have done in the medieval cemetery areas in Ulıtau since 2018, research is carried out to determine the full age and genetic origin of the body buried in the turbine of Alaşa Han. As a result, a 55-year-old man was buried in the grave in the middle of the turbine and, according to mythocondrial analysis, belonged to the Asian type. The carbonifer analysis shows that the man lived from 1805 to 1935. This man appears to be buried after the turbine was built. This research has been funded by the Ministry of Education and Science of the Republic of Kazakhstan.

Atıf Yapanlar
Bilgi: Bu yayına herhangi bir atıf yapılmamıştır.
Benzer Makaleler










Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi

Alan :   Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler

Dergi Türü :   Uluslararası

Metrikler
Makale : 612
Atıf : 924
2023 Impact/Etki : 0.144
Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi