Özet:

Amaç: Bu çalışmanın amacı, dental alçı modeller üzerinde yapılan manuel ve dijital lineer ölçümleri karşılaştırmak ve bilgisayar destekli 3 boyutlu ölçüm yönteminin etkinliğini göstermektir. Gereç ve Yöntemler: Üzerinde 5 adet prepare edilmiş diş bulunan (sağ-sol I. molarlar, sağ-sol kaninler ve 1 keisici diş) mandibulayı temsil eden ark şeklinde bir ana model, bilgisayar destekli tasarım ile tasarlanmış ve bilgisayar destekli üretim (CAD/CAM) teknolojisi ile CoCr alaşım tozundan üretilmiştir. Ana modelden vinil siloksan eter (VSE) ile ölçü alınmış ve toplamda 10 alçı model elde edilmiştir. Ana model ve çalışma modelleri optik ekstraoral tarayıcı ile dijitalleştirilmiştir. Alçı çalışma modelleri üzerindeki manuel lineer ölçümler (VSE Manuel) dijital kumpas ile dijital modeller üzerindeki lineer ölçümler (VSE Dijital) ise 3 boyutlu (3D) analiz yazılımı ile yapılmıştır. Ayrıca çalışma modelleri üzerinde 3D analizler de yine aynı yazılım ile yapılmış ve renk kodlu haritalar oluşturulmuştur. Tek değişkenli varyans analizi kullanılarak farklılıklar analiz edilmiş ve çoklu karşılaştırmalar için post hoc testleri kullanılmıştır. Bulgular: VSE Manuel ve Dijital grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur (p<.001, p=.001, p=.037, p=.022). Dijital ölçümlerde ana modele göre farklılıklar 0.018-0.146 mm arasında değişirken, manuel ölçümlerde 0.059-0.168 mm çıkmıştır. 3D analizlerde ise çalışma modellerinin hassasiyeti ortalama 0.0142 mm olarak ölçülmüş ve çalışma modelleri ana modele göre daha küçük çıkmıştır. Sonuç: Çalışmamızda 3D analizler ve dijital ölçümler, manuel ölçümlere göre daha hassas sonuçlar vermiş ve bulunan farklar istatistiksel olarak anlamlı çıkmıştır. Çalışma modellerinin değerlendirilmesinde, boyutları bilinen bir ana model ile bilgisayar destekli ölçüm yönteminin, objektif ve standart bir yöntem olarak kullanılabileceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Lineer ölçüm, dijital model, hassasiyet, bilgisayar destekli ölçüm   COMPARISON OF MEASUREMENT METHODS TO DETERMINE DIMENSIONAL DIFFERENCES ON DENTAL CASTS ABSTRACT Purpose: The purpose of this study is to compare the linear measurements with the digital measurements on dental casts and to demonstrate the effectiveness of the computer-aided 3-dimensional measurement method. Material and Methods: An arc-shaped master model consisting of 5 prepared teeth (right-left first molars, right-left canines and one incisor) was designed with computer-aided design and fabricated with CoCr alloy powder using computer-aided manufacturing (CAD/CAM) technology. A total of 10 impressions were made with vinyl siloxanether (VSE) impression material from the master model. The master model and definitive casts were digitized with an optical extraoral scanner. Measurements on definitive casts (VSE Manuel) were made with digital micrometer and measurements on digitized casts (VSE Digital) with 3-dimensional (3D) analysis software. In addition, model analyzes were done with the same software and color-coded maps were created. Differences were analyzed using univariate analysis of variance and Tukey HSD post hoc tests were used for multiple comparisons. Results: Statistically significant differences were found between Manuel and Digital groups (p<.001, p=.001, p=.037, p=.022). With digital measurements differences ranged between 0.018-0.146 mm and with manuel measurements differences ranged between 0.059-0.168 mm. According to the 3D analysis, the accuracy of the digital models was 0.0142 mm for average values and definitive casts were smaller than the master model. Conclusion: In this study 3D analysis and digital measurements shows more accurate results than manuel measurements and the differences were statistically significant. In the evaluation of the definitive casts, it is considered that computer aided measurement with a master model with known dimensions can be used as an objective and standard method. Key words: Linear measurement digital model accuracy computer-aided measurement

Anahtar Kelimeler: