Abstract:

Dünyada nüfusun artması, plansız kentleşme ve kontrolsüz tüketim sonucunda hızla artan atık miktarı, atık yönetim uygulamalarını gündeme getirmiştir. Bu kapsamda değerlendirilebilecek sıfır atık sistemi, sürdürülebilir çevre anlayışı için bir çözüm sunmaktadır. Araştırma, ekolojik sürdürülebilirlik açısından önemi artan geri dönüşüm ve atık yönetim uygulamasını sıfır atık sistemi üzerinden İstanbul örneğinde incelemektedir. İstanbul, büyük bir metropol olarak atık oluşumu konusunda yüksek oranlarda bir hacme sahiptir. Bu durum İstanbul’da atık yönetim uygulamalarını gerekli hale getirmiştir. Araştırmada, İstanbul ilinde sıfır atık yönetimini sağlayan İstanbul Valiliği, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü verilerinden yararlanılmıştır. Çalışmada Entegre Çevre Bilgi Sistemi üzerinden ulaşılan Sıfır Atık Bilgi Sistemi verileri temel altlığı oluşturmaktadır. İstanbul’da 12.700’ü kamu yerleşkesi olmak üzere 26.486 bina-tesis-firma Sıfır Atık Entegre Çevre Bilgi Sistemine kayıt yaptırmıştır. İstanbul’da oluşan atıkların geri dönüştürülmesi sonucunda çevresel ve ekonomik açıdan önemli kazanımlar sağlandığı tespit edilmiştir. Ancak İstanbul’da oluşan atık miktarına nazaran geri dönüşüm oranının henüz hedeflenen seviyeye ulaşmadığı görülmektedir. Bu kapsamda atık toplama sisteminde ortaya çıkan aksaklıkların giderilmesi, atık ekipmanlarının sahada yaygınlaştırılması ve toplumsal farkındalığın artırılması gerekmektedir. Aksi takdirde atık uygulamasının tam manasıyla hayata geçirilmesi zorlaşacaktır. Sonuç olarak sıfır atık uygulamasının yaygınlaşması ile insan-mekân-çevre arasındaki uyum artacak ve ekolojik sürdürülebilirlik için ideal koşullara yaklaşmak daha da mümkün hale gelecektir.

Keywords: