Özet:

Tanzimat'la başlayan yenileşme devri Türk edebiyatının gelişim sürecinde gazete ve dergi gibi süreli yayınların büyük etkisi olmuştur. Pek çok yeni sosyal kavramın yanı sıra, batılı edebî türlerin pek çoğuyla da bu yayınlar vasıtasıyla tanışılmıştır. Tanzimat devrinde gazeteler daha ön planda iken bilhassa Meşrutiyet'in ilanından sonra dergilerin daha yaygın hale geldiği görülmektedir. Dergiler vasıtasıyla genelde kültür, özelde edebiyat dünyası renklenmiş ve zenginleşmiştir. Edebî tartışmalar için daha elverişli bir ortam oluşmuş, ayrıca farklı isimler adlarını duyurma fırsatını bulmuşlardır. H. 1303-1305 yılları arasında, 9 sayı halinde yayınlanan Nihâl dergisi de, Tanzimat edebiyatı ile Servet-i Fünûn edebiyatı arasında köprü görevi yapan bir nesle mensup, çoğu tanınmamış isimlerin metinlerinin yayınlandığı bir dergi olarak göze çarpmaktadır. Sadece 9 sayı yayınlandığı için makale çapında bir incelemeye elverişli bir malzeme içeren Nihâl dergisi, süreli yayınlar üzerine yapılan bu tarz çalışmalar da olduğu gibi, kronolojik bir dizin eşliğinde, yapısı ve içeriği bağlamında genel bir değerlendirmeye tabi tutulacaktır. Amaç, bu dönemin edebî ortamı ve tartışmaları hakkında yapılan tespitlere bir katkı sunmanın yanı sıra, dergide yayın yapmış edebiyatçılar üzerine yapılmış ya da yapılacak olan monografik çalışmalara veri sunmaktır.

Anahtar Kelimeler: