İran Türkleri yazılı edebiyattan çok sözlü edebiyat ürünlerine sahip olan bir topluluktur. Bu coğrafyada büyük Türk nüfusunun varlığı zengin şifahi halk edebiyatını ortaya koymuştur. Sözlü kültür geleneğimizin önemli kolunu oluşturan ozan-âşık, uygarlığımızın derinliklerinden kuşaktan kuşağa aktaran Türk kültürünün eşsiz varlıklarıdır. Milli edebiyatın önemli yapıtı olan destan ve hikâyeler ozanların halefi sayılan âşıklar tarafından günümüze ulaşmaktadır. Milletlerin toplumsal gen kodlarını taşıyan sözlü kültür ürünlerinio milletin dünyayı algılayışı ve bakışını içermektedir. Milli bilinç ve milli kültür ögeleri bu kültürel olgularla nesilden nesile aktarılarak günümüze gelmiştir. Ozan- âşık destan anlatma geleneği de bu kaynaktan beslenmiştir. Tarih boyunca milli destanlardan ilham alarak milli benliğini ortaya koymuş toplulukları görmekteyiz. Âşıkların sözlerinde Türkçenin (Azerbaycan Türkçesinin) en temiz ve en doğru şeklini bulabiliriz. Şiirlerinde Türkçenin yapısına uygun olan hece ölçüsünü kullanmalarının yanı sıra sözlerinde ifadelerinde Türkçenin söz dizimi ve yapısına uygun şeklini görmekteyiz. Bugün bile çeşitli Türk topluluklarında ozanlar destan söyleme geleneğini sürdürmektedir. Bu geleneğin Azerbaycan bölgesinde de önemli yeri vardır. Ȃşıkların anlattığı destanlar ister konu ister dil yönünden milli bilinç üzerine etkileri büyüktür. Kazak Türklerinin Alpamış Destanı, Kırgız Türklerinin Manas Destanı ve İran Türklerinde Şikâri Destanı milli biliç, milli benliği yüceltmektedir. Bu yazımızda İran sınırları içinde yaşayan Türklerin genel konumuna değindikten sonra Azerbaycan Türklerinin âşık geleneği hakkında bilgi verilecek. Bu geleneğin sözlü kültürde önemi vurgulanarak milli bilinç üzerindeki etkisi üzerinde durulacaktır.
The Iranian Turks are a community that has more verbal literary products than written literature. The presence of the large Turkish population in this geography has revealed the rich healing public literature. The oral culture, which forms an important arm of our tradition, is the unique beings of Turkish culture from generations from the depths of our civilization. The story and the story, which is the important creation of national literature, is reached to the present day by the successors of the ozans. The oral cultural products that carry the social genetic codes of our nation host our national consciousness and national culture. We often see the communities that have shown their national identity through the history, inspired by national histories. In this article, after referring to the general position of the Turks living within the border of Iran, we will provide information about the love tradition of the Azerbaijani Turks. The importance of this tradition in the oral culture will be emphasized and focused on its impact on national consciousness.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Mimarlık, Planlama ve Tasarım; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|