Özet:

Zeytin karasuyu atığı (KS) içerdiği yağ asitleri ve fenolik bileşikleri nedeniyle toprak mikrobiyal aktivitesini tehdit etmektedir. Bu çalışmanın amacı, zeytin karasuyu ile birlikte uygulanan, ısıl işlem (70 oC/sa) görmüş ve görmemiş solucan gübresi (SG) ile çiftlik gübresinin (AG), bazı toprak mikrobiyal aktivitelerine etkilerini belirlemektir. İnkübatörde saksı denemesi olarak düzenlenen bu çalışmada, topraklara, %1 SG ve %1 AG ile birlikte 500 l/ha KS uygulanmıştır. İnkübasyon süresinin 1., 15. ve 30. günlerinde saksılardan alınan toprak örneklerinde, mikrobiyal aktiviteleri belirlemek amacıyla, CO2 üretimi, dehidrogenaz enzim aktivitesi (DHA) ve mikrobiyal biyomas karbon (MBC) içerikleri belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına gore, KS uygulamalarının, toprak mikrobiyal aktiviteleriniden CO2 üretimi, DHA’ni ve MBC içeriklerini önemli derecede etkilediği belirlenmiştir. CO2 değerleri ısıl işlem uygulanmış SG topraklarında, ısıl işlem uygulanmamışlara gore daha düşük bulunmuştur bununla beraber benzer etkiler DHA ve MBC sonuçlarında görülmemiştir. Genel ortalama sonuçlarına gore CO2 değerleri ısıl işlem görmüş ve görmemiş SG uygulamalarında sırasıyla 300 ile 363 µg CO2-C olarak bulunmuştur, AG uygulamalarına ait CO2 ortama sonuçlarının, ısıl işlemden etkilenmeleri, SG sonuçlarının tersi yönde gerçekleşmiştir. Genel ortalama sonuçlarına gore, ısıl işlem uygulanmış ve uygulanmamış AG topraklarına ait CO2 değerleri sırasıyla 356 ve 310 µg CO2-C g-1 toprak. gün-1 olarak belirlenmiştir. DHA ortalama sonuçları ısıl işlem uygulanmış ve uygulanmamış SG ve AG için sırasıyla, 5.00, 4.28, 4.44 ve 4.22 TPF g-1 kuru toprak. gün-1 olarak belirlenmiştir. MBC sonuçları aynı uygulamalara gore sırasıyla, 265, 206, 266 ve 367 µg MBC g-1 toprak olarak bulunmuştur. Bu araştırmanın genel ortalama sonuçlarına gore, en yüksek CO2, DHA ve MBC sonuçları sırasıyla, 1., 30. Ve 15. günlerde belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: