Özet:

Motivasyon, bireyleri belirli bir hedefe yönelik harekete geçiren kuvvettir. İçsel motivasyon ve dışsal motivasyon olarak ikiye ayrılan motivasyonun öğretmeye yönelik sağlanması hiç şüphesiz ki, başarıyı sağlamaya yardımcı olmaktadır. İçsel motivasyonda bireyleri harekete geçiren uyaran kendisi iken, dışsal motivasyonda bireyin dış çevreden uyaranlara ihtiyacı bulunmaktadır. Bu bağlamda, yapılan bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eğitim ve öğretim süreçlerinde başka bir bireye ya da bireylere öğretmeye yönelik motivasyonlarının incelenmesidir. Araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmeye ilişkin motivasyon durumlarının incelenmesi amacıyla nicel model kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, İç Anadolu, Karadeniz ve Ege bölgesinde yer alan 3 farklı devlet üniversitesinde sosyal bilgiler öğretmenliği bölümünde öğrenim gören 1. 2. 3. Ve 4. Sınıfta öğrenim gören toplam 268 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının 176’sını kız, 96’sını ise erkekler oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu ise, basit tesadüfi örnekleme yöntemine göre seçilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Türkçe’ye uyarlanan öğretme motivasyonu ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin ilk bölümünde öğretmen adaylarının yaş, cinsiyet, sınıf ve okul türlerinin bulunduğu demografik bilgiler yer almıştır. Ölçeğin ikinci bölümünde ise, öğretme motivasyonu ölçeği maddeleri yer almıştır. Toplam 12 maddesi bulunan ölçeğin içsel motivasyon ve dışsal motivasyon olmak üzere iki alt boyutu bulunmaktadır. Araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmeye ilişkin motivasyon ölçeğinden aldıkları puanların analizi için SPSS bilgisayar programı kullanılmıştır. Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarına uygulanan öğretmeye yönelik motivasyon ölçeği puanlarının analizinde T-testi ve One Way ANOVA kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının içsel motivasyon puanlarının dışsal motivasyon puanlarına göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda, öğretmen adaylarının cinsiyete göre öğretmeye yönelik motivasyon puanları incelendiğinde kız öğrencilerinin içsel motivasyon puanlarının erkek öğrencilere göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın sonuçlarından hareketle, bireyleri başarıya ulaştırmada önemli faktör olan motivasyonun sağlanmasında, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının lisans eğitiminde mesleklerine yönelik gerekli bilgi ve becerilerin kazandırılması önemli rol oynamaktadır. Bu doğrultuda, öğretmen adaylarına öğretmeye yönelik deneyim sağlamak önemli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: