Abstract:

Kaçanikli Mehmed Paşa tarafından Üsküp’ün kuzeydoğusunda yer alan Kâtip Şahin Mahallesi’nde yaptırılan külliye, Balkanların diğer bölgelerinde yok edilen diğer eserler gibi ecdâd yadigârı eserlerden biridir. Külliyeyi oluşturan camii, türbe, mektep, kütüphane ve zaviyeden hiçbiri günümüze ulaşamamıştır. Rumeli Beylerbeyi Kaçanikli Mehmed Paşa Rumeli Beylerbeyliği dışında birçok yerde valilik yapmış ve başka görevlerde de bulunmuştur. Kaçanikli Mehmed Paşa’nın Makedonya’daki mal ve mülkü ile ilgili üç vakfiye tasdik edilmiştir. Bu vakfiyeler, Üsküp, Kaçanik, Gostivar, Kalkandelen, Kırçova ve Debre şehirlerindeki malları ile ilgilidir. Kaçanikli Mehmed Paşa Üsküp’te yaptırdığı külliye için, bir vakıf kurarak birçok şehir, kasaba ve köyde arazi, dükkân ve değirmen gibi mülkler vakfettirmiştir. Külliyenin vakfiyesinden anlaşıldığına göre, Osmanlı Devlet adamlarının yaptırdığı her vakfiyede olduğu gibi, Mehmed Paşa da Külliyesi’nde bir kütüphane bina ettirmiştir. Vakfiyede, kütüphanede görevli hafız-ı kütübe ödenecek ücret ile birlikte, satın alınması şartı getirilen kitaplar hakkında bilgilerin yer aldığı görülmektedir. Çalışmada Kaçanikli Mehmed Paşa hakkında bilgi verilerek devamında vakfiyesi ve kütüphanesi ele alınmıştır. 

Keywords: