Özet:

Amaç: Bu çalışmada konuşma gecikmesi yakınması ile başvuran çocukların sosyodemografik özelliklerinin, ayırıcı tanılarının ve konuşma gecikmesi ile ilişkili risk faktörlerinin incelenmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntemler: Gelişimsel pediatri polikliniğine “konuşma gecikmesi” yakınması ile başvuran 222 çocuğun tıbbi kayıtları retrospektif olarak gözden geçirildi. Çocuklar Gelişimi İzleme ve Destekleme Rehberi (GİDR) ve Bayley Bebekler İçin Gelişimsel Değerlendirme Ölçeği II kullanılarak değerlendirildi. Bulgular: Çocukların %78’i ilk olarak çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlarına başvurmuşlardı. Olguların sadece %38,7’sinde ifade edici dil gelişiminde izole gecikme saptanırken, %39.6’isında bilişsel gecikme,  %14’ünde otizm spektrum bozukluğu saptandı. Çocukların %56.8’inin evde kendisine ait kitabı yoktu. Kardeş sayısı arttıkça ve ebeveyn eğitim düzeyi düştükçe kitaba sahip olma oranının düştüğü görüldü (p˂0,05). Çocukların sadece %3.2’si okul öncesi eğitim alıyordu, %15.8’ünün oyun alanı/park gibi yaşıt ilişkilerinin sağlanacağı ortamlarda bulunma fırsatının olmadığı saptandı. Çocukların çoğunluğunun (%82.4) ekran maruziyeti günde 4 saat ya da daha fazlaydı. Evde kendisine ait kitabı olmayan ve ebeveyn eğitim süresi 8 yıl ve altında olan çocukların MDI puanları daha düşük saptandı (p <0,05). Sonuç: Konuşma gecikmesi ile başvuran olgularda bilişsel gecikme, otizm spektrum bozukluğu gibi ciddi nörogelişimsel sorunların da göz önüne alınması gerekmektedir. Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanları dil ve konuşma alanındaki gecikmelerin erken saptanmasında, uygun yönlendirilmesinde ve dil gelişimini etkileyen değiştirilebilir koruyucu faktörler hakkında ailelere rehberlik etmede önemli role sahiptirler. 

Anahtar Kelimeler: