Abstract:

Bugün hemen hemen bütün iklim bilimciler, iklim değişikliğinin atmosferdeki sera gazı emisyonlarındaki artıştan kaynaklandığı ve bunun da insanlığın çeşitli faaliyetlerinin bir sonucu olarak ortaya çıktığı konusunda fikir birliğine varmıştır. Sera gazları içerisinde küresel ısınma ve iklim değişikliğine katkıda bulunması bakımından en büyük paya sahip olan karbondioksitin, deniz suyundaki çözünürlüğü atmosferdeki diğer gazlara oranla oldukça fazladır. Bu nedenle okyanuslar büyük rezerv kaynaklarıdır. Gezegenimizin büyük bir kısmını oluşturması ve zengin bir biyoçeşitliliğe sahip olması bakımından okyanuslar ve denizler küresel ısınmanın yaratmış olduğu değişim sürecinden en çok etkilenen sucul ekosistemlerdir. Küresel ısınma ve iklim değişikliği, göl sularında azalmaya, buzullarda erimeye, deniz seviyesinde yükselmeye, akıntılarda ve yağış modellerinde değişikliğe neden olmuş, planktondan memelilere kadar tüm sucul canlılar üzerinde olumsuz etkilerini göstermeye başlamıştır. Krillerin sayısı son otuz yıl içinde %80 oranında azalmıştır. Mercan resiflerinin beyazlaması önemli ölçüde artış göstermiştir. Ülkemiz sularında tespit edilen Hint Okyanusu kökenli balıkların sayısı şimdiden 30’a ulaşmıştır. Deniz seviyesindeki artış nedeniyle kıyı habitatı tahrip olduğu için deniz kaplumbağalarının üreme alanları daralmıştır. Birçok deniz memelisi deniz buzunun azalmasına bağlı olarak yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalmıştır. Son zamanlarda geliştirilen matematiksel bilgisayar modellere göre, CO2yoğunluğunun iki katına çıkması halinde küresel sıcaklığın 3 oС artacağı hesaplanmıştır. Bu nedenle küresel ısınmaya karşı alınacak önlemlerin başında karbondioksit emisyonunun azaltılması gelmekte ve bu amaç doğrultusunda uluslar arası düzeyde çalışmalar yapılmaktadır

Keywords: