Özet:

Bu çalışmanın amacı, sosyal bilimleri alanında yaratıcı düşünmenin akademik başarı üzerindeki etkililiğini karma-meta yöntemi ile analiz ederek incelemektir. Nicel (meta-analiz) ve nitel (meta-tematik) verilerin analizini içeren ve doküman analizine dayanarak verilere ulaşmamızı sağlayan karma-meta yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda araştırmanın nicel boyutunu yaratıcı düşünmenin akademik başarıya etkisi, nitel boyutunu yaratıcı düşünme uygulamalarının akademik başarıya katkısı ve tutuma etkisi temaları oluşturmuş ve meta-tematik analiz ile doküman incelemesi yapılarak veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Veri tabanları incelenerek 2005-2022 yılları arasında yayınlanmış olan makale ve tezler araştırma amacına uygunluğu dahilinde analiz kapsamına alınmıştır. Araştırma nicel (meta-analiz) ve nitel (meta-tematik analiz) boyutlu 15 adet çalışma ile yürütülmüştür. Meta-analiz sonuçlarından elde edilen veriler sosyal bilimleri alanında yaratıcı düşünmenin akademik başarıyı arttırdığı ve pozitif etkilediği şeklindeki bulgulardır. Meta-analiz kapsamında incelenen araştırmalar CMA programı ile analiz edilerek yaratıcı düşünme uygulamalarının akademik başarı üzerinde çok geniş düzeyde etkisi olduğu bulunmuştur. Meta-analize dahil edilen veriler içerik analizi kullanılarak akademik başarıya etkisi ve tutuma etkisi başlıklarından oluşan temalar oluşturulmuştur. Bu bağlamda yapılan değerlendirmede yaratıcı düşünme uygulamalarının akademik başarı üzerinde olumlu bir etkisi olduğu, duyuşsal ve bilişsel alanlarda gelişimine olumlu katkılarının olduğu belirlenmiştir. Yaratıcı düşünme uygulamalarının daha fazla kullanılarak bireyin başarısını arttırması ve kendine ve çevresine yönelik olumlu tutum geliştirmesini arttıracağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: