Özet:

Türkiye'de aile planlamasına yönelik tutumları ölçebilecek bir araç geliştirilmesi amacıyla bu çalışma planlanmıştır. Aile planlamasına yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması ve uygulanması amacıyla metodolojik bir saha çalışmasıdır. Araştırmacı tarafından madde havuzu oluşturulmuştur. Oluşturulan ölçek maddeleri, aile planlaması, ölçme değerlendirme ve psikometri alanında 12 uzman tarafından değerlendirilmiştir. Uzman görüşlerinden gelen ölçeğin, ön uygulaması 30 kişiyle yapılmıştır. Ön uygulama sonunda gelen ölçek maddeleri tez izleme jürisine sunulmuş ve anlaşılmayan maddeler silinmiştir. 92 maddeden oluşan ilk ölçek, iki aşamalı sistematik örnekleme yöntemine göre seçilen 381 haneye uygulanmıştır. Örneklem kapsamına alınan her haneden 3 kişi ile görüşülmüştür. Görüşme sonunda 631 kadın (55.3%) ve 511 erkek (44.7 %) olmak üzere toplam 1142 (%98,9) kişiye ulaşılmıştır. Uygulanan ölçeğin istatistiksel değerlendirmeleri sonucunda, 58 maddesinin silinmesiyle 34 maddelik ölçek son halini almıştır. 34 madde ile nihai halini alan ölçek, 3 alt boyuta sahip olup, Cronbach Alfa değeri 0,90'dur. Madde ölçek korelasyon değerleridüşük 0,31,büyük 0,59'dur. Ortalamaları farklı ölçmektedir (Hotelling T2 =1865,06, p=,0000). Likert tipi ölçek özelliği olan maddeler toplanabilmektedir (F=54,9322, p=,0000). Ölçek bireylere ait tutumları birbirinden ayırabildiğini göstermektedir (F=105,0418, p=0000). 34 maddelik Aile Planlaması Tutum Ölçeği Türkiye'de aile planlamasına ilişkin tutumunu ölçmede etkilidir. Ölçeğin daha büyük saha çalışmalarında denenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: