Abstract:

İnsanlık tarihinin en büyük trajedilerinden biri olan Bosna savaşı ve Bosna soykırımı edebiyat, şiir, roman, sinema olmak üzere pek çok alanda ele alınmış ve irdelenmiştir. Savaş ve soykırımın yarattığı insanlık trajedisi geniş biçimde ele alınmış ve insanlık tarihinin bu “utanç sayfası” eleştirel biçimde sorgulanmıştır. Bosna savaşı politik/siyasal bir çatışma kadar bir kültür, ideoloji ve kimlik çatışmasını da içermektedir. Müslüman kimliği ve kültürel arka planı Bosna sorununun ele alındığı tüm çalışmalarda öncelikli konular arasında yer almıştır. Bu makalede Bosna savaşı ve soykırımı üzerine yapılmış iki roman ele alınarak toplumsal, kültürel ve ideolojik açılardan karşılaştırılmış ve benzerlik/farklılıklar saptanmaya çalışılmıştır. Bosna sorununun kimlik, din ve ideoloji bağlamlarında ele alınma biçimleri ortaya konularak, soruna ilişkin farklı yaklaşımların nedenleri saptanmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda Bosna sorununu İslamcılık temelinde ele alan roman ile hümanist temelde ele alan roman karşılaştırmalı biçimde incelenmiştir. Bu çalışmada romanlar Lucien Goldmann’ın Oluşumsal Yapısalcılık yöntemi uyarınca incelenmiştir. Oluşumsal Yapısalcı yöntem hem metnin içsel anlam düzeylerini hem de metnin dışsal anlam süzeylerini çözümlemeye çalışan bir yöntemdir. Bu makalede daha çok metnin içinde yer aldığı ideolojik ve toplumsal boyutlar ele alınmaya çalışılmıştır. Makalede romanlara dair daha çok artsüremli bir perspektiften dönemin sosyal, kültürel koşulları, yazarın dünya görüşleri ele alınmaya çalışılmıştır.

Keywords: