Abstract:

Bu çalışma Wilfred Owen'ın İhtiyar Adam ile Gencin Kıssası ve Asaf Halet Çelebi’nin İbrahim şiirlerini Kuran, Eski ve Yeni Ahit ile birlikte ele alır. Owen, Hz. İbrahim'in baba figürü ile Birinci Dünya Savaşı’nın yöneticileri arasında bir karşılaştırma yaparak genç askerlerin savaş meydanlarında bir hiç uğruna kurban edildiğini vurgulamaktadır. Diğer bir yandan, Çelebi sufi içsel yolculuğu sonucunda onun kalbinin İbrahimi teslimiyetten ve doğruluktan uzak olduğunun farkına varır. Bu manevi mesafe, Owen’ın politik emelleri uğruna erdemleri geride bırakmış Avrupalı yöneticilerin haliyle benzerlikler göstermektedir. Onun şiirindeki bu baba figürü kurgulanmış bir düzen kurarken, Asaf Halet’in iç dünyası gerçek bir düzenin peşine düşer. Lacan’ın sembolik düzeni üzerine bina edilen çalışma, savaş dönemindeki Avrupalı yöneticilerin seküler düzenini ve Hz. İbrahim’in Nemrut’un benzeri düzenini reddederek kendi dini düzenini kurmasıyla karşılaştırır. Bunu yaparken, Foucault’nun, Baudrillard’ın ve Deleuze’ün eserlerinden yararlanılmıştır. Öncelikle, her iki şaire Peygamber Hz. İbrahim bilgilerini veren dini altyapılar detaylı bir biçimde incelenecek daha sonra ise şiirler bu eksende karşılaştırılacaktır. Bu minval üzere, Kuran’daki, Eski Ahit’teki ve Yeni Ahit’teki İbrahim Peygamber kıssaları incelenecek ve şiirlerle bağlantıları ortaya konacaktır. Çelebi’nin bu şiiri üzerine literatürde herhangi bir çalışma olmadığından; Owen’ın ise şiirinin bu tarz karşılaştırmalı bir okumayla ele alınmamasından dolayı bu makale yeni ve taze bir okuma sunmaya çalışmıştır.