Özet:

Türkiye’de kentleşme sürecinde plansız yapılaşma ve bina yapım maliyetlerinin düşük tutulması gibi unsurlar konut binalarında enerji tüketiminin Avrupa Birliği ülkeleri ortalamalarının iki katı gerçekleşmesine neden olmaktadır. Bu gidişat karşısında Türkiye’de 2007 yılından itibaren Enerji Verimliliği Kanunu ve Enerji Performans Yönetmeliği uygulamaya konularak, mevcut konut binalarının enerji tüketimi-kabuk ilişkisinde, yenilenebilir enerji kullanma performansının arttırılmasına yönelik iyileştirmelerin önemi vurgulanmıştır. YTÜ Bilimsel Araştırmalar Projeler Koordinatörlüğü tarafından desteklenen “Mevcut Konut Stoğunda Yenilenebilir Enerji Kullanımına Yönelik Verilerin Değerlendirilmesi ve Tasarım Ölçütleri İçin Yere Ait Bilgilerin Oluşturulması; Beykoz Örneği” isimli araştırma projesi kapsamında İstanbul’un Beykoz İlçesi örneğinde yürütülen çalışmada çoğunluğu ayrık düzendeki yapılar, yeşil alanların çokluğu, yapı yoğunluğu ve kat adetlerinin kent merkezine göre daha az olması güneş enerjisini ön plana çıkarmıştır. Bu bağlamda İstanbul’un Beykoz İlçesi’nde yürütülen çalışmalar dört farklı mevcut konut dokusunda belirlenen birer bina örnek seçilerek gerçekleştirilmiştir. Seçilen mevcut dört konut binasında gerçekleştirilen araştırma sonuçları benzer çıkmıştır. Dolayısıyla ilgili araştırma projesinin ürünü olan bu makalede Beykoz’daki Kanlıca yerleşmesinden seçilen çok ailelik konut binasının sonuçları paylaşılmaktadır. Seçilen binada ısıtma-soğutma yükleri ve CO2 salınımları hesaplanarak bina kabuğunda güneş enerjisinin de bina şartlarının elverdiği oranda sınırlı bir şekilde verimli kullanımını sağlayacak iyileştirmeler belirlenmiştir. Sözkonusu iyileştirmeler; pencere alanları, pencere saçakları, pencere özellikleri, dış duvar yalıtım kalınlığı, hava sızıntılarının engellenmesi, gölgeleme ve peyzaj elemanlarıyla güneş denetiminin sağlanması olarak belirlenmiştir. Makale belirlenen yöntemlerin uygulanması ve sonuçların gösterilmesini içermektedir. İyileştirme parametreleri arasında bir ilişki kurulup herhangi bir çıkarım yapılmamıştır. Seçilen dört binadan biri olan ve bu makaleye konu olan Kanlıca’daki mevcut konut binasının aylık ve yıllık ortalama ısıtma-soğutma ihtiyaçları IESVE simülasyon programı kullanılarak hesaplanmıştır. İyileştirmeler sonunda binada yıllık ısıtma enerji tüketimi %72 azalma sağlarken, yıllık soğutma enerji tüketimi %24 düşmüş, buna bağlı binanın yaydığı CO2 miktarı %62 azalmıştır.

Anahtar Kelimeler: