Özet:

Gerek dünyanın diğer ülkelerinde, gerekse de Türkiye’de bölgesel gelişmişlik farkları önemli sosyal, çevresel ve ekonomik sorunlara yol açmaktadır. Türkiye’de oluşan bölgesel gelişmişlik farkları, az gelişmiş yörelerde yaşayan insanların devlet otoritesinin adaletine olan güvenini azaltmaktadır. Bu açıdan bakıldığında Türkiye’deki terör sorununun Doğu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerimizde ortaya çıkması manidardır. Örneğin Türkiye’nin en gelişmiş ili olan İstanbul’un bölgesel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) değeri; Ağrı, Ardahan, Iğdır ve Kars illerinin sahip olduğu toplam GSYH değerinden yaklaşık 42 kat fazladır. Kalkınma ajansları modeli Avrupa Birliği (AB) tarafından tüm aday ve üye ülkelere bölgesel kalkınma farklılıklarının giderilmesinde zorunlu bir politika aracı olarak önerilmektedir. Ülkemizde AB müzakerelerinin başladığı dönemden bu yana çeşitli illerdeki yerel yönetimler aracılığıyla kalkınma ajanslarının kurulmaya başlandığı ve sayılarının giderek arttığı görülmektedir. Ülkemizde 1996-2000 yılları arasında en gelişmiş bölgede GSYH artışı, en az gelişmiş bölgeye göre yaklaşık 35 kat yüksektir. Buna karşın, 1993’den beri kalkınma ajansları modelini uygulayan ve ülkemizle benzer sosyo-ekonomik özellikler taşıyan Polonya’da aynı nitelikteki bölgeler incelendiğinde fark yaklaşık 12 kattır. Polonya’nın en gelişmiş bölgesi olan Mazowieckie, 2006-2008 yılları itibariyle en düşük işsizlik oranlarına sahip bölgelerden biridir. Bölgede 2006 yılında %12.3 olan işsizlik oranı 2008 yılında %6’ya düşmüştür. Fakat Türkiye’nin en gelişmiş bölgesi olan TR10’un işsizlik oranlarına bakıldığında önemli bir değişikliğin olmadığı, bölgede 2008 yılında işsizlik oranının %9.9 olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: