Abstract:

Dünyanın birçok bölgesi için bereketli toprak katmanlarını taşıyıp toprak verimliliğini azaltan, topraktaki organik madde miktarını ve besin maddelerini azaltıp toprağı sığlaştıran, en önemli arazi bozulmasına neden olan olaylardan birisi toprak erozyondur. Bu nedenle erozyon araştırmaları toprakla ilgili yapılan araştırmalar arasında önemli bir yer tutmaktadır. Toprakların erozyon risk durumların belirlenmesi direkt olarak arazi, laboratuvar gibi çalışmaların yanı sıra, dolaylı olarak geliştirilen modeller sayesinde özellikle büyük alanlar için risk tahminleri de yapılabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, Kocaeli-Kartepe bölgesinde yer alan Madendere havzasında CORINE ve LEAM modelleri kullanarak erozyon risk durumlarının değerlendirilmesi ve modeller arası karşılaştırma yapılmasıdır. Analiz sonuçlarına göre, CORINE modelinde toplam alanın % 53 yüksek erozyon riski altında iken, benzer bir sonuç ile LEAM modelinde % 75 ile toplam alanın yüksek ile ekstrem erozyon riski altında olduğu belirlenmiştir. Oranlardaki farklılık, modellerde kullanılan bazı farklı parametrelerden ve modellerin farklı sınıf değerlerine sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Fakat iki modelden elde edilen sonuç paralellik göstererek havzanın yarıdan fazlası yüksek erozyon riski altında olduğu belirlenmiştir. Özellikle orman örtüsü altında bulunan topraklar erozyona karşı korunmaları olmasına karşın, eğimi yüksek tarım alanlarında ve mera alanlarında yer alan toprakların erozyona karşı koruyucu önlemlerin alınması gerekmektedir.

Keywords: