Atıf Sayısı
2
Görüntüleme
20
Günümüz dünya toplumunun karşılaştığı en zorlu çevre sorunlarından biri olan iklim değişikliğinin insan ve doğal sistemler üzerindeki olumsuz etkileri giderek artmaktadır. İklim değişikliğinin etkilerini anlamak için iklim verilerindeki trendlerin geniş çapta araştırılması gerekmektedir. Bununla birlikte, küresel ölçekte yapılan iklim gözlemlerinin yerel ve bölgesel ölçeklerde yapılan planlamalara katkısı düşüktür. Bu nedenle iklim değişikliklerinin zararlı etkilerini en aza indirmeye yönelik stratejileri değerlendirebilmek ve geliştirebilmek için lokal iklim analizlerinin yapılması gerekmektedir. Kentleşme oranının düşük olduğu Tunceli ilinde tarım ve hayvancılık özellikle de mera hayvancılığı yaygın ekonomik aktivite olarak öne çıkmaktadır. İklim değişimlerinden büyük ölçüde etkilenen tarım ve hayvancılıkta uygulanabilir adaptasyon stratejileri geliştirebilmek için iklim parametrelerinin özelliklerinin ve trendlerinin belirlenmesi gerekir. Bu çalışmanın amacı iklim değişikliğine karşı hassas bir sahada yer alan Tunceli meteoroloji istasyonuna ait iklim parametrelerinin uzun dönem trend analiz sonuçlarını ve parametrelerin birbirleri ile olan ilişkilerini açıklamaktır. Çalışmada 15 parametreye ait uzun dönem zaman serilerine 5 farklı istatistiksel analiz yöntemi uygulanmıştır. İlk olarak iklim parametrelerine ait zaman serilerinin homojen yapıda olup olmadığını sorgulamak ve homojen olmayan veri setlerinde değişim noktasını tespit etmek için her bir zaman serisine Buishand homojenlik testi uygulanmıştır. İkinci olarak zaman serilerine, herhangi bir trend olup olmadığını saptamak için Mann-Kendall ve Yenilikçi Şen trend analiz yöntemleri uygulanmıştır. Mann-Kendall ve Yenilikçi Şen trend analiz yöntemlerinden elde edilen sonuçlar karşılaştırılarak parametrelerde tespit edilen trendin tutarlılığı test edilmiştir. Dördüncü olarak iklim parametrelerine ait zaman serilerine regresyon analiz yöntemi uygulanmıştır. Regresyon analizi ile her bir zaman serisinde yıllık ortalama değişim ve uzun dönem değişim ortalamaları ile oranları tespit edilmiştir. Son olarak parametrelerin birbirleriyle olan ilişkileri korelasyon analizi yöntemiyle sorgulanmış ve elde veriler ışığında ilişki şiddeti ve yönü açıklanmaya çalışılmıştır. Analizlerin ortak sonuçlarına göre 1965-2020 yılları arasındaki dönemde, Tunceli’de maksimum sıcaklık, minimum sıcaklık, ortalama sıcaklık ve sisli gün sayısı değerlerinde artış; toplam yağış, yağışlı gün sayısı, maksimum nisbi nem, ortalama rüzgar hızı ve kar yağışlı gün sayısı değerlerinde azalış şeklinde bir değişim tespit edilmiştir. Elde edilen analiz sonuçları, Tunceli’de yakın gelecekte ciddi kuraklık ve kuraklığın neden olabileceği su yetersizliği sorunlarının yaşanabileceğini göstermektedir.
One of the most challenging environmental problems facing the world society today is climate change. The negative effects of climate change on human and natural systems are increasing. To understand the effects of climate change, trends in climate data need to be studied extensively. However, the contribution of climate observations made on a global scale to planning made at local and regional scales is low. Therefore, local climate analyzes are required to evaluate and develop strategies to minimize the harmful effects of climate change. In Tunceli, where the rate of urbanization is low, agriculture stands out as a widespread economic activity. In order to develop viable adaptation strategies in agriculture, which is greatly affected by climate changes, the characteristics and trends of climate parameters must be determined. The aim of this study is to explain the long-term trend analysis results of the climate parameters of the Tunceli meteorological station, which is located in an area sensitive to climate change, and the relations of the parameters with each other. In the study, 5 different statistical analysis methods were applied to the long-term time series of 15 parameters. First of all, Buishand homogeneity test was applied to each time series in order to question whether the time series of climate parameters are homogeneous and to determine the change point in non-homogeneous data sets. Secondly, Mann-Kendall and Şen’s innovative trend analysis methods were applied to the time series to determine if there is any trend. The results obtained from the Mann-Kendall trend analysis and Şen’s Innovative trend analysis method were compared and the consistency of the trend determined in the parameters was tested. Fourth, the regression analysis method was applied to the time series of climate parameters. With the regression analysis, the annual average change and long-term averages and rates were determined in each time series. Finally, the relations of the parameters with each other were questioned by the correlation analysis method and the severity and direction of the relationship was tried to be explained in the light of the available data. According to the common results of the analyzes, in the period between 1965 and 2020, the increase in the maximum temperature, minimum temperature, average temperature and number of foggy days in Tunceli; A decrease in the values of total precipitation, number of rainy days, maximum relative humidity, average wind speed and number of days with snow was detected. The results of the analysis show that there may be serious drought and water insufficiency problems that may be caused by drought in the near future in Tunceli.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
