Abstract:

Bu çalışmada, Netflix bünyesinde vizyona giren “Hayaller Diyarı” filminde bulunan deyimsel ifadelerin insan çevirmenler ve makine çevirisi uygulamaları tarafından İngilizceden Türkçeye nasıl çevrildikleri ve aralarındaki farklar dilbilgisel, bağlamsal ve Peter Newmark`ın Çeviri Yöntem ve Stratejileri ile kuramsal açıdan incelenerek, makine çevirisi uygulamalarının insan çevirmen karşısında ne ölçüde çeviri yapabildiklerinin, bağlamsal anlama uygun çeviriler yapıp yapamadıklarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Kaynak kültürde kullanılan deyimsel ifadeler, insan çevirmen tarafından yapılan altyazı ve dublaj çevirilerindeki karşılıkları, makine çevirisi uygulamalarından “Google Çeviri, Yandex Çeviri, Microsoft Bing Çeviri ve Apple Çeviri” çıktıları çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Çalışmada kullanılan veriler nitel araştırma yöntemleri bünyesinde doküman incelemesi yani karşılaştırmalı ve betimsel analiz yönteminden faydalanılarak incelenmiştir. Sonuç olarak çalışmada elde edilen bulgular değerlendirildiğinde insan çevirmen tarafından yapılan dublaj ve altyazı çevirilerinin dilbilgisel ve bağlamsal açıdan uygun ve tamamen erek dil odaklı oldukları söylenebilir. Kuramsal açıdan değerlendirildiklerinde, çoğunlukla işlevsel ve kültürel eşdeğerlik süreci olmak üzere betimsel eşdeğerlik sürecinden yararlanıldığı da söylenebilir. Makine çevirisi uygulamalarının Türkçe çevirileri değerlendirildiğinde Google Çeviri %63, diğer çeviri uygulamaları ise %54 başarı oranıyla bağlamsal anlama uygun çeviri sunmaktadır. Bağlamsal anlama uygun çeviriler işlevsel, kültürel ve betimsel eşdeğerlik süreçleriyle, bağlamsal anlama uygun olmayan çeviriler ise sözcüğü sözcüğüne çeviri süreciyle açıklanabilir. Sonuç olarak, makine çevirisi uygulamalarının başarı oranları insan çevirmenle kıyaslandığında henüz beklentiyi karşılamamaktadır.

Keywords: