Abstract:

İçinde bulunduğumuz yüzyıl bilgi ile karakterize olmaktadır. Yeni bilgi ve yeni iş yapma yolları toplumların gelişmesinde stratejik unsurlar olarak görülmektendir. Bu kapsamda, üstün zekalı ve yetenekli kişiler, sahip oldukları üstün nitelikler dolayısıyla, yeni bilgiyi ve yeni iş yapma yollarını geliştirmede toplumda en gelecek vadeden kesimi oluşturmaktadır. Üstün zekalı ve yetenekli bireylerin tanılanması ve kapasitelerini artıracak yönde yetiştirilmeleri bu nedenle oldukça büyük önem arz etmektedir. Çağdaş eğitim anlayışı, bireylerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda eğitilmelerini ve kapasitelerinin geliştirilmesinde gerekli ortamların oluşturulmasını ön görür. Toplumun sadece yüzde %2-5 arasında bir oranını oluşturan üstün zekalı/yetenekli öğrencilerin kapasitelerinin geliştirilebilmesi için, onların ihtiyaçlarına yanıt verecek farklılaştırılmış ve zengin eğitim ortamlarına ihtiyaç vardır. Üstün zekâlı-yetenekli öğrencilerin tanılanmasında ve gereksinim duydukları eğitimi almalarında en önemli rolü öğretmenler oynamaktadır. Ancak, öğretmenlerin de, bu seçkin öğrencilerin ihtiyaçlarına yanıt verebilecek şekilde donanımlı olmaları gerekir. Bu araştırma, Elazığ, Malatya ve Van illerindeki, Bilim ve Sanat Merkezleri yönetici ve öğretmenlerinin görüşleri temelinde, üstün zekâlı/yetenekli öğrencilerin eğitimine ilişkin öğretmenlerin ne tür niteliklere sahip olmaları gerektiği belirlenmeye çalışılmıştır. Öğretmen ve yönetici görüşleri mülakat yoluyla alınmış ve elde edilen veriler, niteliksel çözümleme teknikleri kullanılarak, analiz edilmiştir. Ulaşılan sonuçlar, öğretmenlerin en çok, gelişmeye açık, araştırmacı ruhlu, mesleğini seven, kişiler olmaları; mesleki açıdan yeterli olmaları, çağdaş öğretim tekniklerini kullanmaları ve öğrenci merkezli bir eğitim uygulamaları; öğrenciye güven vermeleri ve empati kurmaları gerektiği yönündedir. Ayrıca, öğretmen seçiminde nesnel ölçütlerin kullanılması, öğretmenlerin lisans üstü eğitim yapmaları vurgulanan diğer hususlardır. Alan yazın bilgisi ve ulaşılan sonuçlar eşliğinde, öğretmenlerin, hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimine önem verilmesi, oryantasyon çalışmalarının yapılması, öğretmenlerin nesnel ölçütler aracılığı ile seçilmesi, eğitim ortamlarının ve programların zenginleştirilmesi gibi birtakım önerilere yer verilmiştir.

Keywords: