Özet:

Son zamanlarda eğitim alanındaki gelişmelere bakıldığında; vatandaşlık ve demokrasi eğitimi ile demokratik bir toplumun oluşabilmesi için bireylere gerekli bilgi, beceri ve değerleri kazandırmanın hedeflendiği görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, 8. sınıf Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi dersi kazanımlarının gerçekleşme düzeyi ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır. Bu amaçla programda yer alan kazanımlardan hareketle beşli likert tipi bir ölçek hazırlanmıştır. Hazırlanan taslak ölçek Elazığ il merkezinde bulunan üç farklı ilköğretim okulundaki 271 öğrenciye uygulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği açımlayıcı faktör analizi ile test edilmiştir. Yapılan faktör analizi sonucunda 38 maddeden oluşan üç faktörlü bir ölçek geliştirilmiştir. Faktörler ‘demokrasi bilinci (α:.96 )’, ‘hak ve özgürlükler (α:.97 )’ ile ‘görev ve sorumluluklar (α:.94)’ (α: )’ olarak adlandırılmıştır. Faktörlerin Cronbach alpha güvenirlik katsayıları sırasıyla α:.96, α:.97 ve α:.94 olarak hesaplanmıştır. Tüm ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik değeri .98, Spearman- Brown korelasyon katsayısı .94, Guttman split-half değeri .95 olarak belirlenmiştir. Ölçeğin faktör yük değerleri .52 ile .86 arasında değişmekte ve toplam varyansın %69.751’ini açıklamaktadır. Madde test korelasyon değerleri .55 ile .83 arasında değişmektedir. İlk 19 maddeden oluşan birinci parça için Cronbach Alpha değeri .96, ikinci parça için .97 olarak hesaplanmıştır. Doğrulayıcı faktör analiz sonucunda üç faktörlü modelin uyum değerleri GFI= .92, AGFI= .91, SRMR= .055, NFI=.95, NNFI=.97, CFI=.97, X2/sd=1.99, RMSEA=.06 olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: