Özet:

Bu çalışma, Türk Edebiyatının önemli şahsiyetlerinden birisi olan Ahmet Şuayb ve Onun Osmanlıca “20. Asırda Tarih” isimli makalesinin sadeleş-tirilmesini içermektedir. Makalenin çevirisine geçmeden önce Ahmet Şu-ayb hakkında kısa bir biyografik bilgi verilmiştir. Daha sonra makalenin çevirisine yer verilmiştir. Makalede Yirminci Asırda Tarih filozoflarının tarih telakkileri incelenmektedir. Ayrıca tarihi incelemelerdeki ilmi usuller anlatılmaktadır. Eski tarihçilerin ve çağdaş tarihçilerin bakış açıları karşı-laştırılmaktadır. Ayrıca tarihi eserlerdeki hitabet ve belagatin önemine değinilmektedir. Yazar, bu eserlerde tarihçilerin okuyucuları etkilemek için, nasıl parlak ve güzel ifadeler eklediğinden söz etmektedir. Yirminci Asır tarihçileri ise, tarihin gelişme çizgisine belirlemeye çalışmaktadırlar. Bu konuda Alman filozofu Hegel ile Fransız edebiyatçı Taine’i örnek vermektedir. Ahmet Şuayb’ın ilerlemeci ve pozitivist tarih felsefesinin et-kisi altında kaldığı anlaşılmaktadır. Bunu gösteren bir yöntem anlayışı makaleye yansımaktadır. Ona göre tarihteki tekâmül kanunu insanları bütün telakkilerini değiştirmiştir.

Anahtar Kelimeler: