Özet:

Kur’an’da vurgulanan ahlaki değerlerlerden biri de iffettir. Kur’an ahlaki değerlere evrensel nitelik kazandırmakta, bu değerlerin herkes tarafından benimsenmesini istemektedir. Bu nedenle Kur’an’ın insana bakışını doğru anlamak ve toplumda düzen ve adalet içerisinde yaşamak için iffetle ilgili bildirdikleri büyük öneme sahiptir. Geçmişten günümüze kadın ve erkeğin iffetine yönelik tartışmalar güncelliğini koruyarak devam etmektedir. Genellikle iffet, namus, şeref gibi ahlaki değerler, kadın üzerinden değerlendirilmektedir. Toplumda öne çıkan anlayış, namus, şeref, hayâ gibi değerlerin kadında bulunması gerektiğidir. Erkeğe ise kadını bu hususta denetlemek ve yargılamak kalmaktadır. Bu anlayışın sonucunda kadın namus ve şerefini korumakla yükümlü olurken, erkek ‘erkektir yapar’ anlayışıyla iffetsiz bir varlık haline dönüşebilmektedir. Toplumda erkeklerin kadın tasavvuru ön plana çıkmakta ve kadın da kendisine biçilen bu rolü oynamak zorunda kalmaktadır. Bu düşünce kültürden ve gelenekten beslenmektedir. Kur’an’da Hz. Yusuf iffetiyle örnek gösterilen bir insandır. İffeti anlamak adına Yusuf suresini doğru okuyup değerlendirmek gerekir. Ancak müfessirler, erkek egemen bir zihniyet ve kendi kadın algılarından hareketle Hz Yusuf’un iffetini öne çıkarmak yerine kadının iffetsizliği üzerinde yoğunlaşmışlardır. Yorumlarda kadın şeytanla özdeş kabul edilmiş, hatta şeytandan da hilekâr olarak addedilmiştir. Tefsir kaynaklarında resmedilen bu kadın figürünü kabul etmek mümkün değildir. Kur’an’ın emir ve yasakları kadın erkek ayırt etmeksizin tüm insanlaradır. Toplumsal yapıyı büyük ölçüde etkileyen Kur’an’ın ve tefsir kitaplarının kadının ve erkeğin iffetine yönelik yaklaşımları Yusuf suresi üzerinden doğru ve yanlışlarıyla detaylı bir şekilde ortaya konulmuştur. Bu çalışma ile Kur’an’ın özüne uygun bir iffet anlayışının oluşmasına katkı sağlanması amaçlanmıştır. 

Anahtar Kelimeler: