Abstract:

XIII. asrın ortalarında, Anadolu Selçuklu Devleti'nde birçok karışıklıklar meydana gelmekteydi. Anadolu'da adı Babailer İsyanı olarak bilinen büyük bir isyan çıktı (638/1240). Ahiler ve Türkmenler takibata uğradılar. Arkasından Moğol istilası ile gelen Kösedağ yenilgisi (641/1243) ile Moğollar pek çok Ahi ve Türkmeni katletmiş, on binlerce Ahi ve Bacıyı esir etmişlerdir. Bu olaydan sonra merkezi Kayseri olan Ahi ve Bacı Teşkilatı dağıldı. Ankara, Aksaray, Çankırı, Kastamonu, Kırşehir bôlgelerinde Türkmen ve ahiler, yönetime karşı ayaklandı. Bazı ahiler baskı ve zulümden kurtulmak için uc bölgelere kaçmışlardı. Bezm u Rezm'de XN. yüzyılın başlarında göçler sonucu Kırşehir ve Aksaray'ın küçük bir köy haline geldiğini yazar. Bu bölgede kalan bazı Ahiler de bölgede kurulan önce Eratna ve daha sonra Kadı Burhaneddin devleti hizmetine girmişler, birçok entrikaların içinde olmuşlar ve aynca Moğollarla mücadele etmişlerdir. Erotna'nın çevresindeki ümeranın bir kısmını ahiler oluşturmaktadır. Bu Ahilerden bazıları vezir bazıları da emir olarak hizmet vermektedir. Hatta Eratna hakim olduğu birçok vilayete emir olarak Ahi tayin ettiğini biliyoruz. İbn Batuta bu emirlerden bahsetmektedir. Kadı Burhaneddin Devleti Eratna devletl'nln bakiyeleri üzerinde kurulmuştur, hatta onun devamı bir devlettir. Kadı Burhaneddin Devleti içinde faaliyet gösteren Ahilerin çoğu Eratna devleti zamanında görülen Ahilerdir. Makalede bu Ahilerin Kadı Burhaneddin devleti zamanındaki faaliyet/eri anlatılacaktır.

Keywords: