Abstract:

Modern döneme ait bir kavrayış olan kültürün gerek sosyal ve toplumsal bir çözümleme kategorisi olarak, gerekse de bir yaşam biçimi olarak öneminin göz ardı edilmesi, günümüzde geçerliğini kaybetmiş ve kültüre yönelik ilgi yeniden canlanmıştır. Kültür, iktidar ilişkilerinin bir parçası ve iktidar mücadelesinin farklı biçimlerde devam ettiği bir alan olarak anlam kazanmıştır. Özellikle popüler kültürün iktidar ilişkilerinden bağımsız olmayışı ancak aynı zamanda direnişe geçit veren ve resmi söylemlerden başka alternatif söylemlere de olanak sağlayan yapısı büyük önem taşımaktadır. Bu çalışma Eurovision Şarkı Yarışması’nı 50 yılı aşkın gelenekselleşen geçmişiyle dikkatle incelemeye değer popüler kültür ürünü bir televizyon programı olarak ele almaktadır. Çoğunlukla “kitsch” olarak değerlendirilse de yarışma, katılımcı ülkelerin “kültürel kimliklerinin temsiline” dayalı formatıyla sıradan bir şarkı yarışmasının çok ötesinde anlamlar içermektedir. Yarışmaya katılan sanatçılar bireysel bir yarıştan ziyade, ülkelerini temsil ettikleri için yarışmada bireysel kimlikleriyle değil, ulus kimlikleriyle yer almaktadır. Bu yönüyle yarışma milli bilinci doğrudan uyaran bir etkiye sahiptir. Bu etki yarışmaya ilişkin kamuoyuna yansıyan tartışmalarda açık biçimde görülmektedir. Türkiye’nin yarışmayla kurduğu ilişkinin, modernleşme süreciyle birlikte Batı’ya karşı gelişen “kültürel mücadele”nin bir görünümünü sunduğu ileri sürülen bu çalışmada öncelikle kimlik ve kültür ilişkisi incelenerek, kültürel kimliğin inşasında popüler kültürün rolü üzerinde durulmuştur. Sonrasında ise ulusal yazılı basında geçmişten bugüne yer alan haberler, haberlerde kullanılan dil ve söylem aracılığıyla Türk kamuoyunda yarışmanın nasıl kültürel bir mücadelenin aracı haline geldiğinin izleri sürülmüştür.  

Keywords: