Abstract:

Şiddet, vahşet veya işkence gibi davranış ve eylemler şüphesiz toplumsal bir sorun olarak gündelik yaşam pratiğinin adeta ayrılmaz bir parçası haline gelmiş durumdadır. Birçok parametrenin etken olduğu bu sosyal sorunda medya dahlinin ayrı konumlandırması gerekir. Zira her yeni güne yeni bir kadın cinayeti haberi ile uyanmanın neredeyse mümkün olmadığı ülkemizde kadına uygulanan şiddetin medyada yansıtılış şekli ve kadının konumlandırılış biçimi dikkat çekmektedir. Dolaysıyla medyanın takındığı bu tavır ‘cinsiyet ayrımcılığı’, ‘şiddet’ gibi algılarının oluşması ve şekillenmesi açısından da oldukça önem arz etmektedir. Ayşegül Terzi vakası da bu kategorideki haberlere örnek teşkil edebilecek türdendir. Söz konusu olay, İstanbul/Maslak’ta bayramın birinci günü, (16.09.2016 tarihinde) 23 yaşındaki Ayşegül Tezi isimli bir hemşirenin şort giymesi nedeniyle, tanımadığı bir erkek tarafından otobüste saldırıya uğraması ile medyaya yansımış ve uzun bir süre gündemde kalmıştı. Bu araştırmada şiddet ve ayrımcılık kıskacındaki kadının medyada temsili bahse konu olan bu örneklem üzerinden incelenmiş ve kadına uygulanan şiddet vakaları yazılı medya özelinde irdelenmeye çalışılmıştır. Araştırma, Ayşegül Terzi olayının olduğu gün ve müteakip haftayı kapsayan 16–22 Eylül 2016 tarihleri aralığı ile farklı yayın politikalarına ve ideolojilere sahip 3 gazete (Sabah, Milliyet, Cumhuriyet) ve 3 internet sitesi (Bianet, Mynet, Yeni Akit) ile sınırlandırılmıştır. Bu bağlamda Ayşegül Terzi vakası esas alınmakla birlikte, kadına uygulanan diğer şiddet haberleri de araştırma kapsamına dâhil edilmiştir. Çalışma, 16 – 22 Eylül 2016 tarihleri aralığında örnekleme dâhil edilen gazete ve internet sitesi haberlerinden derlenen 30 haberin içerik analiz yöntemi ile irdelenmesi marifetiyle yürütülmüştür. Belirlenen zaman aralığında, söz konusu gazete ve internet sitesi haberlerinde, kadına uygulanan şiddet haberlerinin 30’undan 20’sinin Ayşegül Terzi vakasına ilişkin haberler olduğu belirlenmiş ve haberin veriliş şekli ile yankı uyandırılmaya çalışıldığı görülmüştür. Çalışma sonucunda elde edilenönemli bulgu ise, Ayşegül Terzi vakasının (haber değeri dışında) kadının ayrımcılığa uğraması ve bir haber metası olarak görülmesidir. Zira farklı yayın politikalarına sahip gazete ve internet sitesi haberleri bahse konu olan şiddeti habere dönüştürürken dikkat çeken bir farklılık ortaya koyamadıkları gibi haberleri toplumsal değil, bireysel vaka boyutuyla aktarmış ve kadına uygulanan şiddeti sıradanlaştırmışlardır

Keywords: