Abstract:

21. yüzyılın en geniş hedef kitleye ulaşabilen ve etki düzeyi en yüksek kabul edilen kitlesel iletişim aracı televizyon, kuşkusuz aynı zamanda birey ve toplum için en önemli sosyalleşme araçlarından biri olarak da nitelendirilmektedir. Çocuk izleyiciler tarafından "gerçeklik" olarak algılanan haber bültenlerinin bu çalışmada tercih edilmesindeki en temel neden ise haber bültenlerinin" salt gerçeklik" ya da "gerçek hayatta gerçekten varolmuş olan"ı yansıtıyor iddiası ile içeriklerini sunuyor olmalarıdır. Benzer bir deyişle, çocukların televizyon haber bültenlerinde izlemiş oldukları görsel/işitsel mesajlara ilişkin genel yargılarını saptamak, bu mesajları ne yönde okuyarak nasıl bir toplumsal sistem içinde yaşıyor olduklarını belirlemek, çalışmanın temel amaçlarından birini oluşturmaktadır. Bir diğer amaç ise, duygusal zekânın temel yetileri çerçevesinde geliştirilmiş olan duygularını ifade etme, duygusal olarak etkilenme (üzülme, sevinme gibi), duygularını ve tanık olduklarını paylaşma, empati kurabilme gibi duygusal süreçlerinde haber bültenlerinden etkilenip etkilenmediklerini saptamaktır. Çalışmada medya okuryazarlığına ilişkin olarak ise, çocukların televizyon haber bültenlerinde izledikleri kişi ve kurumlara ilişkin olarak ne tür düşünceler ve kanaatler geliştirdikleri saptanmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede Türkiye'deki belirli kurum ve sistemleri temsil eden kişilikler (siyasetçi, polis, doktor, sanatçı gibi) üzerinden sorular sorulmuştur. Özetle, çalışmanın uygulama bölümünde haber bülteni izleyen ilköğretim çocuklarının duygusal zekâ yetileri açısından değerlendirilmesi, haber bültenlerine ilişkin elde ettikleri kanaatler ve her ikisinin bileşkesi olarak yaşadıkları Türkiye'ye ilişkin düşünceleri ve kanaatleri saptanmaya çalışılmıştır.

Keywords: