Özet:

Bu çalışma, 10 adet Macar fiği çeşidine ait tohumların bazı fiziksel ve fizyolojik özelliklerin incelenmesi amacıyla 2020 yılında Bingöl Üniversitesi ve Ege Üniversitesi Laboratuvarlarında yürütülmüştür. Macar fiği tohumlarına ait uzunluk (mm), genişlik (mm), yüzey alanı (mm2), aritmetik çap (mm), geometrik çap (mm), küresellik ve bin tane ağırlığı gibi fiziksel özellikler ile çimlenme yüzdesi, çimlenme zamanı, sürgün uzunluğu (cm) ve kök uzunluğu (cm) gibi bazı fizyolojik özellikler incelenmiştir. Macar fiği çeşitlerine ait tohumların ortalama olarak uzunlukları 4.034 mm, genişlikleri 3.780 mm, yüzey alanları 12.459 mm2, aritmetik çapları 3.907 mm, geometrik çapları 21.427 mm ve küresellik değeri ise 5.158 olarak tespit edilmiş ve incelenen bu özellikler çeşitler arasında istatistiksel olarak farklılık göstermiştir. Tohumların bin dane ağırlığı ortalama 37.065 g olarak belirlenmiştir. Çeşitler arasında Anadolu Pembesi-2002 ve Oğuz 2002 çeşitleri çimlenemedikleri için çimlenme yüzdesi, çimlenme zamanı, sürgün ve kök uzunlukları hesaplanamamıştır. Geriye kalan çeşitlerin çimlenme oranları %88-99, çimlenme zamanları 1,448-1,631 gün, sürgün uzunlukları 5.613-10.227 cm ve kök uzunlukları ise 4.191-6.661 cm arasında tespit edilmiştir. Sonuç olarak, incelenen fiziksel özellikler açısından Anadolu Pembesi-2002 ve Oğuz 202 çeşitlerinin, incelenen fizyolojik özelliklerden çimlenme oranı açısından Kansur ve Tarım Beyazı 98, çimlenme süresi açısından Sarıefe, sürgün uzunluğu açısından Akçalar ve Kansur, kök uzunluğu açısından ise Akçalar çeşidinin üstün özellikler gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: