Özet:

Özet Amaç: Madde bağımlılığı günümüzde önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu çalışma, üniversite öğrencilerinde sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımının yaygınlığını ve bunu etkileyen faktörleri araştırmak amacı ile yapıldı. Yöntem: Kesitsel tipteki bu araştırmada veriler, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Ziraat Fakültesi ve Reyhanlı Sağlık Meslek Yüksek Okulu öğrencilerinden elde edildi.  Her fakülte ya da yüksek okuldan bir, iki, üç ve dördüncü sınıflardan birer şube seçildi ve sınıflarda ½ sistematik örneklem ile de öğrenciler seçildi. Çalışmaya toplam 396 öğrenci katıldı. Araştırmaya katılmayı kabul edenlere gözlem altında soru kağıdı uygulandı. Bulgular: Katılan öğrencilerin yaş ortalaması 20.9±2.3 ve %55.1’i erkektir.  Yaşam boyu sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı sırasıyla %73.2, %56.6 ve %9.6 idi. Erkeklerde sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı daha yüksek bulundu. Babasında ve kardeşinde sigara ve alkol kullanımı öyküsü olanlarda sigara ve alkol kullanımı daha yüksek saptandı.  Yakın akrabalarında uyuşturucu madde kullanımı bildirenlerde, uyuşturucu madde kullanımı daha fazla bulundu. Sigara kullananlarda şiddete uğrama ve şiddet uygulama, sigara içmeyenlere göre daha yüksek idi (p<0.001). Hayat boyu şiddete uğrayanların özgüven ve sosyal destek skorları düşük, sürekli kaygı puanları yüksek bulundu (p<0.01). Uçucu madde kullananlarda sürekli kaygı puanı yüksek (p<0.05), sosyal destek puanı düşük idi (p<0.05). Sonuç: Sigara içme, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı Hatay’da üniversite öğrencilerinde yaygındır. Bulgularımız uçucu madde kullanımı ile yüksek sürekli kaygı ve düşük sosyal destek arasında ilişki olduğunu desteklemektedir. Anahtar Kelimeler: Madde kullanımı, üniversite öğrencileri, özsaygı, özgüven, kaygı, şiddet Abstract Aim: Substance abuse is an important public health problem. This study examined the prevalence of cigarette smoking, alcohol and substance use among the university students, as well as factors associated with the use of addictive substances.  Methods: In this cross-sectional study, the data were obtained from the students of the Faculty of Education, Faculty of Agriculture and Health Professions High School. One class per educational year and per branch were selected from all of the schools.  The participants were selected by a ½ systematic sampling methods. A total of 396 students participated and self-completed the survey. Results: The mean age of the students was 20.9 ± 2.3, and 55.1% of all participants were males. Lifetime tobacco, alcohol, and illicit drug use were identified as 73.2%, 56.6% and 9.6% respectively. Among the male students, cigarette, alcohol and substance abuse were higher than among the female students. Among the students who reported their father’s and siblings’ smoking and drinking, cigarette and alcohol use were higher. Among the students who reported having relatives using substances, the perceived possibility/desire/risk to use addictive substances in the future was more common for any period of life. Exposure to violence (either as a perpetrator or as a victim) was more frequent among the smokers (p <0.001). Self-esteem and social support scores were lower, and trait anxiety scores were higher among those who had been exposed to violence (p <0.01). Among the students who reported volatile substance use, trait anxiety scores were significantly higher (p <0.05) and social support scores were lower (p <0.05). Conclusion: Smoking, alcohol use and illicit drug use were common among the university students in the province of Hatay. Our finding supported the view that volatile substance abuse was associated with high trait anxiety and low social support Key words: Substance use, university students, self esteem, self efficacy, anxiety, violence

Anahtar Kelimeler: