Özet:

Mikro kirleticilerin sucul ortamlarda bulunması hem canlılar hem de çevre için endişe verici bir çevre sorunu haline gelmiştir. Hızla ortaya çıkan/gelişen kirleticiler olarak da adlandırılan mikro kirleticiler doğal maddelerden ve giderek artan çeşitli antropojenik olaylardan meydana gelmektedir. Mikrokirleticiler farmasötikler, kişisel bakım ürünleri, steroid hormonlar, endüstriyel kimyasallar, pestisitler, poliaromatik hidrokarbonlar ve son zamanlarda görülen diğer bileşiklerden oluşmaktadır. Bu kirleticiler farklı su kaynaklarında genellikle birkaç ng /L ile μg/ L arasında değişen çok düşük konsantrasyonlarda bulunmaktadır. Dünyadaki mevcut birçok Atıksu Arıtma Tesisi (AAT) özellikle mikro kirleticileri gidermek için tasarlanmamıştır. Mikro kirleticilerin düşük konsantrasyonda bulunmaları ve çok çeşitli olmaları arıtma prosesleri boyunca belirleme ve analiz prosedürlerini zorlaştırmaktadır. Ayrıca, mikro kirleticilerin AAT’lerine sürekli olarak gelmeleri ve birçok mikro kirleticinin kararlı yapıya sahip olması bu kirleticilerin yeteri kadar giderilmesini zorlaştırmaktadır. Bu sebeple, mikro kirleticilerin birçoğu bilinmeyen konsantrasyonları ile beraber AAT’lerinden sucul çevrelere geçmektedir. Sucul ortamlarda ciddi seviyelerde mikro kirletici oluşumları kısa vadeli ve uzun vadeli toksisiteyi de içeren endokrin bozucu etkiler gibi bir dizi olumsuz etkiler ile beraber sucul ekosistemleri bozmaktadır. Olumsuz etkileri bilinen mikro kirleticilerin yanı sıra canlı organizmalar üzerindeki etkileri hala bilinmeyen çok sayıda mikro kirletici de vardır. Sonuç olarak bu kirleticilerin giderimi, hem çevresel ekosistemlerin hem de insan sağlığının korunması için büyük bir önem taşımaktadır. Mikro kirleticilerin gideriminde klasik yöntemlerin yetersiz olduğu göz önünde bulundurulursa daha iyi giderim verimleri için koagülasyon – flokülasyon, aktif karbon adsorpsiyonu (toz aktif karbon ve granül aktif karbon), ileri oksidasyon prosesleri (İOP), membran prosesleri ve membran biyoreaktörü içeren diğer alternatif arıtma yöntemleri uygulanabilir. Bu çalışmada; alternatif arıtma yöntemleri ve her bir arıtma yönteminin farklı mikro kirleticiler üzerindeki giderim verimleri araştırılarak, bütün alternatif arıtım yöntemleri mikro kirletici giderim verimleri bakımından birbirleri ile kıyaslanmıştır.

Anahtar Kelimeler: