Özet:

İnsan onuru kavramı Antik Yunan’dan başlayarak gelişimini devam ettirmiş ve zamanla evrensel bir değer haline gelmiştir. Dini öğretiler ve felsefi yaklaşımların referans noktası olan bu kavram dünya savaşlarının ardından uluslararası hukuk metinlerinde vurgu yapılan temel değerlerden biri haline gelmiş olup, zaman içerisinde Avrupa düzeyinde geliştirilen hukuk metinlerinde de yer bulmuştur. 2000’li yıllarda göç olgusunun yarattığı insan hakları ihlallerine tanıklık edilmeye başlanmıştır. Bu doğrultuda uluslararası kamuoyu, küresel bir güç olmayı hedefleyen Avrupa Birliği’nden (AB) insan hakları ihlallerine son vermek üzere insan onurunu da dikkate alan hukuki düzenlemeler yapması ve bunları pratiğe dökmesi yönünde beklentiler geliştirmiştir. Bu çalışma evrensel hukuki bir değer haline gelmiş olan insan onuru kavramının AB’nin göç politikalarını oluşturma ve uygulamaya koyma aşamasında hangi kapsamda yer edinebildiğini analiz etmektedir. Çalışmanın temel amacı insan haklarının vazgeçilmez unsuru olan insan onuru kavramını uluslararası ilişkiler disiplini içerisine dahil ederek bu kavramın uygulanabilirliğini AB politikaları çerçevesinde tartışmaktır. Analiz aşamasında insan onuru kavramını disiplinlerarası bir yöntemle ele alan Hicks’in (2011) insan onuruna yaraşır şekilde davranmanın uygulanabilirliğini ortaya koymak üzere önerdiği on temel unsura başvurulmuştur. Analiz neticesinde AB’nin ulus-üstü kurumlarının insan onurunu korumaya yönelik göç politikaları oluşturma konusunda çabaladığı, ancak üye devletler arasında dayanışma ruhunun sağlanamaması sebebiyle Birlik düzeyinde ortak bir politika geliştirilemediği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: