Abstract:

Öz Hicri beşinci asırda Irak bölgesinde Bağdatlılar arasında ortaya çıkıp şayi bulan Kâne ve Kâne (Bir zamanlar/bir varmış bir yokmuş), halk dilinde (ʻammice) yazılan yedi şiir türünden biridir. Fasih şiir vezinlerine ve diline bağlı kalmayarak halk dilini/ağzını kullanmış ve kendisine özgü vezinler edinmiştir. ez-Zekâluş ve el-Batâihî olarak da isimlendirilen bu türün ortaya çıktığı ilk zamanlarda daha çok hikâye, hurafe, dedikodu ve asılsız haberleri ihtiva etmiştir. Hicri altıncı ve yedinci asırlara gelindiğinde İbnu’l-Cevzî ve Şemsuddîn el-Vâiz gibi şahsiyetlerin buna yönelmelerinden dolayı bu tür, gelişip ilerlemiş ve daha çok zühd, mesel, hikmet ve vaaz/nasihat gibi konularda nazmedilmiştir. Halk ağzıyla yazılan bir şiir türü olması hasebiyle onda gramer kurallarına ve nazım ölçülerine pek dikkat edilmemiştir. Şiirin; kalıp, vezin, kaide vb. insan doğasına biraz ağır gelen kurallarından sıyrılarak yazıldığı için halkın teveccühüne mazhar olmuş ve onlar tarafından benimsenmiştir.

Keywords: