Görüntüleme
68
İndirme
7
Bir hayat ve hidayet kitabı olan Kur’ân, okunmak, anlaşılmak ve içerdiği emir ve hükümlerle amel edilmek için Allah tarafından gönderilmiştir. Kur’ân’ı anlamada ayetleri oluşturan kelimelerin anlaşılması öncelikli bir zaruret olarak karşımıza çıkar. Kur’ân’da ġurūr kelimesi ve “ġrr” kökünün diğer türevleri yirmi yedi yerde geçmektedir. “ġrr” kökünün ve bu kökten türetilmiş kelimelerin Câhiliye dönemi Arap şiirinde de kullanıldığı görülmektedir. Kökün lügatlarda esas itibariyle elbise ve derideki kırılma, kıvrım-büklüm anlamına geldiği belirtilir. Başka bir görüşteġar kelimesinin herhangi bir tesirle bir şeyde meydana gelen ve cehalet, aldanma, eksilme, kırılma gibi sonuçlara götüren gaflet anlamına geldiği ifade edilir. Kökten türetilen kelimelerin tamamının bu temel anlam eksenine bağlı olarak farklı manalarda kullanıldığı görülmektedir. Nitekim bu kökten gelen ġurūr kelimesinin bâtıl, boş şeyler anlamına geldiği ifade edilir. “ġrr” kökünün ve bu kökten gelen kelimelerin Câhiliye dönemi Arap şiirinde de aynı manalarda kullanıldığı, Kur’ân’ın inişinden sonra herhangi bir değişikliğin olmadığı tespit edilmiştir. Ancak, Kur’ân’nın inişiyle birlikte bu kökten gelen kelimelerin anlamlarında genişleme olduğu söylenebilir. Bunun başlıca sebebi, Kur’ân’la birlikte değişen ve derinlik kazanan dünya ve hayat algısı ve bunları temellendiren ayetlerde bu kelimelerin ön planda kullanılması olmalıdır. Hadislerde de bu kökten gelen kelimeler aynı manalarda kullanılmıştır. Nitekim çalışamızda buna dair örnekler verilmiştir. Kur’ân terminolojisi kaynaklarında ġurūr kelimesinin birbirine yakın manalarda açıklandığını görmekteyiz. Bu manaları insanın mal, makam, dünyanın câzibesi, şeytan iğvâsı, nefis ve benzeri şeyler tarafından aldatılması şeklinde özetlenebileceğini söylemek mümkündür. Lügat ve terminoloji kaynaklarında “ġrr” kökünün manası izah edilirken çoğunlukla kökün müteradifi olan ve aldatmak anlamındaki “ḫ-d-‘a” kelimesi kullanılmaktadır. Açıklamalarda öne çıkan ortak anlamın, kişinin bazı zaafları yüzünden normal halin dışına çıkması sonucu aldanma ve aldatılmaya maruz kalması olduğu anlaşılmaktadır. Bunun da kelimenin kökündeki kırılma, kıvrım-büklüm anlamıyla uyumlu düştüğü görülmektedir. Kur’ân’ın farklı ayetlerde geçen kök ve türevlerinin genel ifadesiyle aldatma, aldanma anlamında kullanıldığı ancak, ayetlerin kendi bütünlüğü, bağlamı ve nüzul sebebine bağlı olarak aldatma ve aldanmanın sebep ve sonuçları itibariyle anlam nüansları içerdiği görülmüştür. Ayetlere bakıldığında aldanma sebeplerinin başında, dünya hayatının cazibesi, mal-mülk, mevki, boş hayâller-hevesler, şeytan iğvâsı gibi etkenlerin geldiği, güdülen gaye ve hedefin de insana Allah’ı ve âhireti unutturmak olduğu anlaşılmaktadır. “ġrr” kökünden gelen kelimelerin, ġurūr kelimesi dahil daha ziyade dünya hayatıyla ilgili ayetlerde geçtiğini görmekteyiz. Bu ayetleri yer aldıkları nüzul tertibine göre belli başlıklar altında incelemeye çalışırken, önceliği ġurūr kelimesinin geçtiği ayetlere verdik. Dünya hayatından, şeytandan; kâfir, münâfık ve zâlimlerden bahseden ayetlerin bütününe ve müfessirlerin görüşlerine bakıldığında ayetlerdeki ġurūr kelimesinin aldatma, aldanma manasında kullanıldığı görülmektedir. Ayetlerin tefsiriyle ilgili müfessir görüşleri de bu ortak manada toplanmaktadır.Genel ifadesiyle insanın hayat algısı ve ona bağlı hal ve harekâtındaki kırılmayı işaret eden bu mananın kelimenin kök anlamına da uygun düştüğü anlaşılmaktadır. Ayrı bir başlık altında incelediğimiz kelimelerden biri de ġarūr kelimesidir. Ġarūr kelimesi çok aldatan manasına gelmektedir. Kelime, taşıdığı bu mana itibariyle müfessirlerce dünya ve şeytan olarak da yorumlanmaktadır. . Ġarūr kelimesinin ayetlerde Allah ile çok aldatan şeklinde ifade edildiğini görüyoruz. . Özellikle şeytanın müşriklere “sizler seçkin insanlarsınız, Allah sizleri hesaba çekmez”, mü’minlere de “Allah’ın rahmeti boldur, sizleri azap etmez” şeklinde telkinlerde bulunarak insanları aldattıkları ifade edilir. “ġrr” kökünden gelen diğer kelimelerin geçtiği ayetleri “Dünya hayatıyla ilgili ayetler” ve “Genel konularla ilgili ayetler” şeklinde iki ayrı başlık altında incelemeye çalıştık. Toplam altı ayetten oluşan dünya hayatıyla ilgili ayetlerde aldatma manalarında kullanıldığı görülmektedir. Bu ayetlerde insanların, dünya hayatının câzibesine kapılıp âhireti unutmaması, aldanmaması uyarısında bulunulmaktadır. Genel konular başlığı altında toplanan altı ayette ise insanın Allah hakkında türlü sebeplerle yanılmasından, Allah’ın ayetleriyle mücadeleye girişenlerin gösterişli hayatlarına aldanılmamasından, boş hayallere kapılmamak ve yanıltıcı söz ve hallerine itibar edilmemesinden bahsedilmektedir. Ayetlerde kötü sonuçlara götüren eylemlerden bahsedilirken bu kökten gelen kelimeler kullanılmıştır. Çalışmada ayrıca, ġurūr kelimesinin bir anlam kaymasına uğrayarak Türkçede övünme, şeref, onur ve büyüklenme manalarında kullanıldığından bahsedilmiştir.
The Qur’an, which is a book of life and guidance, is sent by Allah to be read, understood and acted by the commandments and sentences it contains. The Qur’an is the first verse of the Qur’an, and the first verse of the Qur’an is the first verse of the Qur’an. In the Qur’an, the word ġurūr and the other derivatives of the root of “ġrr” pass in twenty-seven places. The "ġrr" root and the words derived from this root are also used in the Arabic poetry of the Cahiliyah era. It is said that the root in the lies mainly means clothes and breaking in the skin, turning-covering. The other word is expressed as “gaplet” which occurs in something with any assertion and leads to consequences such as ignorance, deception, deformation, breaking. All the words derived from the root are used in different meanings depending on this basic meaning axis. In fact, the word ġurūr that comes from this root means thin, empty things. The root of "ġrr" and the words that come from this root were used in the same meanings in the Arabic poetry of the Cahiliyah era, and after the descent of the Qur'an there was no change. However, it can be said that with the descent of the Qur’an there is an extension in the meaning of the words that come from this root. The main reason for this is that the perception of the world and life that changes with the Qur’an and gains depth and the basics of these verses should be the first use of these words. The words that come from this root are used in the same terms. In our work we have given examples of this. We see that the word ġurūr is explained in the words of the Qur’an in the words of the Qur’an in the words of the Qur’an. It is possible to say that these meanings can be summarized in the form of the deceit by man’s possessions, authority, the captivity of the world, the devil’s cravings, the goods and so on. The meaning of the root of "ġrr" is explained in the sources of lies and terminology, while the word "
Alan : İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
