Özet:

1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonunda imzalanan Ayastefanos Antlaşmasıyla Bulgaristan’a verilen Makedonya topraklarının, Berlin Antlaşmasıyla Osmanlı İmparatorluğuna geri verilmesi, Balkan sorununu “Makedonya Sorunu”na dönüştürdü. Bulgaristan, Ayastefanos ile kendisine verilen Makedonya’yı topraklarına katmak için girişimlere başladı. Bir yandan topraklarını genişletirken, diğer yandan da kurduğu komiteler, konsoloshaneler ve ruhani önderler aracılığıyla Makedonya’daki Bulgar etkisini arttırmaya çalıştı. Bulgarların bu faaliyetleri bölgedeki Rum, Sırp, Ulah vb. diğer unsurları da kışkırttı. Onlar da çeteler kurarak Makedonya’da etnik, demografik ve siyasal üstünlüğü ele geçirme mücadelesine giriştiler. II. Meşrutiyetin ilanını izleyen günlerde çeteler ile Osmanlı yönetimi arasında bir barış havası esmeye başladı. 1909 yılında anayasada yapılan değişikliklerle özgürlükçü ortamdan yararlanan çeteler adlarını “meşrutiyet kulüpleri”ne çevirerek yasal bir nitelik kazandı. Ancak barış havası kısa sürdü. Edirne Mebusu Talat Bey’in önerisi, Hareket Ordusu Komutanı Mahmut Şevket Paşa’nın ısrarı üzerine çıkarılan “Cemiyetler Kanunu” hükümet ile meşrutiyet kulüpleri arasında havayı gerginleştirdi. Bu nedenle 1909 sonrasında “Makedonya Sorunu” ivme kazandı. Böylece Balkan Devletleri, Osmanlı İmparatorluğu’nun bölgedeki topraklarına yönelik daha büyük ve daha organize bir paylaşım sürecine girdi.

Anahtar Kelimeler: