Özet:

Bu çalışmada, alan yazındaki araştırmalardan yola çıkarak proaktif kişilik özelliklerinin, problem çözme becerilerini ne düzeyde yordadığı araştırılmaya değer görülmüştür. Araştırmada, öğretmenlerin proaktif kişilik özelliklerin problem çözme yeteneğine güven, kişisel kontrol, yaklaşma-kaçınma alt boyutlarından oluşan problem çözme becerilerini yordama düzeyini belirlemek amaçlanmıştır. Nicel araştırma paradigması doğrultusunda hazırlanan bu araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bu doğrultuda proaktif kişilik kavramı bağımsız değişken, problem çözme becerileri ise bağımlı değişken olarak ele alınmıştır. Araştırmada Problem Çözme Envanteri ile Proaktif Kişilik Özellikleri Ölçeğinin Türk dil ve kültür yapısına uyarlanmış hali kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda öğretmenlerin proaktif kişilik özellikleri ile problem çözme becerileri ve problem çözmenin alt boyutları olan problem çözme yeteneğine güven, yaklaşma-kaçınma, kişisel kontrol arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Her üç alt boyut için ANOVA değerlerine bakıldığında p değerinin anlamlı olduğu; bir başka deyişle regresyon modelinin geçerli olduğu söylenebilir. Regresyon katsayılarının anlamlılığına ilişkin t-testi sonuçları ise proaktif kişilik özelliklerinin problem çözme yeteneğine güven, yaklaşma-kaçınma ve kişisel kontrol alt boyutu üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu görülmektedir. Ayrıca bütün alt boyutlar için Durbin-Watson değerleri hata terimleri arasında bir ilişkinin olmadığı varsayımı doğrulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler: