Özet:

Sosyal bir olgu olarak gerek ilkel gerekse semâvî dinler etrafında şekillenen inanç ve uygulamalar insan yaşamının temel belirleyicilerinden olmuştur. Bu noktada, bireyin yaratana yakarma ve yakın olma arzusundan kaynaklanan dua, her dönemde dinî yaşama dair pratiklerin en önemlilerinden sayılmış, endişelerin ve korkuların umuda dönüşme noktasında etkin bir rol üstlenmiştir. Türk kültüründe egemenliğin sembolü olması vasfıyla üzerine yeminler edilerek kutsal sayılan ve sosyal yaşam içerisinde ayrıcalıklı bir yer edinen kılıç; aynı zamanda kuvvet, erdem ve cengaverliği çağrıştıran sembolik bir dilin de aracı olmuştur. Osmanlı toplumunda kılıcı kullananın muzaffer olmasını dileme kabilinden bir gelenekle kılıç üzerine ayet ve hadis yazılması da dua ile kılıcı birlikte düşünmeyi gerekli kılarak kutsalı toplumsallaştırma noktasında dinî pratiklerin ortak temeller üzerine inşasının dikkate değer bir örneğini vermiştir. Bu çalışmada Osmanlı dönemine dair barındırdığı pek çok adet, inanış ve sosyal yaşam pratiği ile bugün için son derece kıymetli olan Klâsik Türk şiiri metinleri “kılıç duası” terimi ekseninde değerlendirilecek ve kültürel yaşamda kılıca dua yazılması temelinde şekillenen inanç ve uygulamalar ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler: