Atıf Sayısı
1
Görüntüleme
155
İndirme
55
Alâüddevle Simnânî (ö. 736/1336), İbnü’l-Arabî’den (ö. 638/1240) bir asır sonra, Simnân’da yaşamış bir Kübrevî şeyhidir. Arapça ve Farsça olmak üzere tasavvufun çeşitli alanlarına dair doksan civarında eser kaleme almış, pek çok mürîd yetiştirmiştir. Onun tasavvuf geleneğine katkıları özellikle vahdet, letâif, ricâlu’l-gayb, vâkıa ve tecellî gibi konularda ön plana çıkmaktadır. Vahdet konusunda kendinden sonra gelen sûfîleri etkilemiş olan Simnânî’nin vahdet anlayışı, İmâm-ı Rabbânî Ahmed Sirhindî (ö. 1034/1624) ve Sirhindî’nin şeyhi Bâkî Billâh’ın (ö. 1012/1603) vahdet anlayışlarıyla örtüşmektedir. Vahdet-i vücûd anlayışına karşı vahdet-i şuhûd anlayışını geliştiren Rabbânî, Mektûbât’ında, kendi varlık anlayışının Simnânî’nin varlık anlayışıyla aynı olduğunu belirtmektedir. Öte yandan Simnânî, İbnü’l-Arabî’nin vahdet anlayışını eleştiren ilk sûfî olarak bilinmektedir. Öyle ki, onun ismi anıldığında ilk akla gelen İbnü’l-Arabî’ye yönelik eleştirileri olmuştur. Bununla birlikte onun İbnü’l-Arabî’ye yönelik eleştirileri, eserlerinin tamamı görülerek etraflıca araştırılmamıştır. Simnânî’nin eserlerine bakıldığında onun İbnü’l-Arabî’ye yönelik eleştirilerinin iki temel noktada temerküz ettiği görülür. Bunlardan ilki Allah hakkında vücûd-i mutlak kavramını kullanmasına yöneliktir. Simnânî, eserlerinde Hak için vücûd-i mutlak kavramını kullanmayı doğru bulmadığını ifâde etmektedir. Onun ikinci temel eleştirisi, el-Fütûhâtu’l-Mekkiyye’de yer alan “Sübhâne men ezhare’l-eşyâe ve hüve aynuhâ” cümlesinedir. Bu çalışmada Simnânî’nin bu eleştirilerinin sebepleri üzerinde durulacak, her iki sûfînin vücûd-i mutlak kavramına ve ayn kelimesine yüklediği anlamlar incelenecektir. Özet: Kübreviyye tarikatının önemli sîmâlarından olan Alâüddevle Simnânî, 659-736/1261-1336 yılları arasında, bugünkü İran topraklarında yer alan Simnân’da yaşamış bir şeyhtir. Gençliğinde İlhanlı sarayında, Argun Han’ın (1284-1291) hizmetinde bulunmuş, daha sonra yaşadığı mânevî bir hâl üzerine saraydaki hayatını bırakarak tasavvufî hayata yönelmiştir. Bir müddet kendi başına ibâdet ve riyâzatla meşgul olmuş, bu süre zarfında meşrebine uygun bir mürşid aramıştır. Nihayet Bağdat’ta bulunan Kübrevî şeyhi Nûreddin Abdurrahmân İsferâyînî’ye (ö. 717/1317) intisâb etmiş ve kendisinden irşâd icâzeti almıştır. Ardından, onun emriyle memleketi Simnân’a dönerek vefâtına kadar burada mürîd yetiştirmek ve eser te’lîf etmekle meşgul olmuştur. Tasavvufun çeşitli konularına dâir Arapça ve Farsça olmak üzere doksan kadar eser kaleme alan Simnânî, özellikle vahdet, letâif, ricâlu’l-gayb, vâkıa ve tecellî gibi konularda tasavvuf geleneğine önemli katkılarda bulunmuş, kendinden sonra gelen sûfîleri etkilemiştir. Simnânî’nin vahdet anlayışının tesirleri özellikle Nakşbendiyye tarikatının Müceddidiyye kolunun kurucusu İmâm-ı Rabbânî Ahmed Sirhindî (ö. 1034/1624) ve Sirhindî’nin şeyhi Bâkî Billâh (ö. 1012/1603) üzerinde görülmektedir. Bâkî Billâh, Sirhindî’ye yazdığı bir mektupta, Simnânî’nin meşrebinin vahdet-i vücûd olmadığını, onun şuhûdunun en kâmil şuhûd olduğunu söyleyerek onun vahdet anlayışı ile vahdet-i vücûd arasındaki bazı farklara değinmiştir. Sirhindî de Mektûbât’ında kendi varlık anlayışının Simnânî’nin varlık anlayışıyla aynı olduğunu ifâde etmiştir. Diğer taraftan Simnânî, İbnü’l-Arabî’nin varlık ve vahdet anlayışını eleştiren ilk sûfî olarak bilinmektedir. Hatta o, daha çok bu yönüyle bilinmekte, ismi anıldığında ilk akla gelen İbnü’l-Arabî’ye yönelik eleştirileri olmaktadır. Bunun temel sebebi, Simnânî’nin, İbnü’l-Arabî’nin takipçilerinden Abdürrezzâk Kâşânî’ye (ö. 736/1335) yazdığı ve içerisinde İbnü’l-Arabî’nin vahdet anlayışına yönelik eleştirilerinin bulunduğu mektubun, Abdurrahman Câmî’nin (ö. 898/1492) meşhur eseri Nefehâtü’l-üns içerisinde yer almasıdır. Bu mektubun Nefehât içerisinde bulunuyor olması, onun bilinmesinde çok önemli bir rol oynamıştır. Bu sebeple Nefehât’in Simnânî’yi meşhur ettiğini söylemek mümkündür. Ancak şunu da söylemek gerekir ki Nefehât, tasavvufla ilgili onlarca eser yazmış olan Simnânî’nin yalnızca bir yönüyle ve eksik olarak tanınmasına sebep olmuştur. Ayrıca Simnânî’nin bu mektubunda yer alan ifâdelerinin onun İbnü’l-Arabî hakkındaki kanaatini tam olarak yansıttığını söylemek de mümkün değildir. Dolayısıyla onun İbnü’l-Arabî’ye yönelik eleştirilerini ve onun hakkındaki kanaatini tam olarak ortaya koyabilmek diğer eserlerinin de incelenmesini gerektirmektedir. Simnânî’nin eserleri incelendiğinde onun İbnü’l-Arabî’yi iki konuda eleştirdiği görülmektedir. Bunlardan ilki İbnü’l-Arabî’nin Hak için vücûd-i mutlak tâbirini kullanmasına, ikincisi ise Fütûhât’ta yer alan “Eşyânın aynı olduğu hâlde onu izhâr eden zâtı tesbih ederim” (سبحان من أظهر الأشياء وهو عينها) cümlesine yöneliktir. Birinci meseleyi anlamak için her iki sûfînin mutlak vücûd kavramıyla neyi kastettiğini, ikinci meseleyi anlamak için de her ikisinin ayn kelimesine yüklediği anlam bilinmelidir. Öncelikle İbnü’l-Arabî’nin vücûdu, şahısları mevcûdlar olan bir cins kategorisi olarak görmediğini bilmek gerekir. Aksine o, vücûdu Kadîm’e has kılar ve yaratılmışlar için vücûd kavramını kullanmaktan kaçınarak onları mevcûd olarak isimlendirir. Yani İbnü’l-Arabî, vücûd ile mevcûdu birbirinden ayırarak vücûd kavramını Hakk’ın varlığına has kılar. İbnü’l-Arabî bu anlayışını, “Hak, Vücûd’dur, eşyâ ise vücûdun suretleridir” gibi cümlelerle sık sık dile getirir. İbnü’l-Arabî’nin vücûd-i mutlak kavramıyla anlatmak istediği, her türlü kayıttan uzak bulunan, Vâcibu’l-vücûd olan Hak’tır. Dolayısıyla bir anlamda vücûd-i mutlak, Vâcibu’l-vücûd demektir. Simnânî’nin mutlak vücûd kavramına verdiği anlam ise İbnü’l-Arabî’ninkinden bütünüyle farklıdır. Simnânî, “Vücûd-i Hak, ezelen ve ebeden kemâl sıfatlarıyla muttasıf olan zât-ı Vâcibu’l-vücûd’dur. Vücûd-i mutlak, O’nun sıfatından sâdır olan fiildir. Vücûd-i mukayyed ise bu fiil sebebiyle zuhûra gelen eserdir.” diyerek vücûd-i mutlak kavramına Hakk’ın fiilleri anlamını verdiğini açıkça ifâde etmektedir. Her iki sûfînin ifadelerinden anlaşılan şudur ki İbnü’l-Arabî, vücûd-i mutlak ile Vâcibu’l-vücûdu, yani Hakk’ın zâtını kastederken Simnânî aynı kavramı Hakk’ın fiilleri anlamında kullanmaktadır. Vücûd-i mutlak kavramına Hakk’ın fiilleri anlamını yükleyen Simnânî, İbnü’l-Arabî’yi de kavrama kendi yüklediği anlamı esas alarak eleştirmekte olduğundan bu konudaki eleştirilerinde haklı değildir. Aslında her ikisi de Hakk’ı her türlü kayıttan tenzih etmektedir. Ancak İbnü’l-Arabî, Allah’ın varlığını vücûd-i mutlak kavramıyla ifâde etmeyi tercih ederken Simnânî sadece Vâcibu’l-vücûd ve el-Vücûdü’l-Hakk kavramlarıyla ifâde etmeyi uygun bulmuş ve vücûd-i mutlak kavramına İbnü’l-Arabî’den farklı olarak Hakk’ın fiilleri mânasını yüklemiştir. Simnânî’nin İbnü’l-Arabî’ye yönelik ikinci eleştirisi “Eşyânın aynı olduğu hâlde onu izhâr eden zâtı tesbih ederim” cümlesiyle ilgilidir. Süleymaniye Kütüphanesi’nde yer alan ve Simnânî’nin Fütûhât haşiyesinden bir bölüm olduğu anlaşılan yarım sayfalık bir notta, Simnânî’nin bu cümlenin kenarına yazdığı ifadeler son derece serttir. “Ey en sapık önderin tâbîleri! Bir kimsenin bırakın şeyhinizin dışkısı şeyhinizin aynıdır demeyi, şeyhinizin sakalının aynıdır dediğini duysanız bunu kabûl eder ve o kişiye müsâmaha gösterir misiniz?” cümlelerinden, Simnânî’nin ayn kelimesine bir şeyin ta kendisi anlamını verdiği net bir şekilde anlaşılmaktadır. Oysa ayn kelimesi, Arapçada en fazla anlam taşıyan kelimelerden biri olup İbnü’l-Arabî’nin eserlerinde “göz, bir şeyin ta kendisi, kaynak, suyun kaynayıp taştığı yer, bir şeyin maddî/cismânî varlığı, bir şeyin hakikati” gibi farklı anlamlarıyla kullanılmaktadır. Kelimenin “bir şeyin hakikati” anlamıyla kullanımı, İbnü’l-Arabî’nin eserlerinde oldukça yaygındır. Kelimenin bu anlamları varken Simnânî’nin tek bir anlamı esas alarak İbnü’l-Arabî’yi bu kadar sert eleştirmesi hatta işi tekfire kadar vardırması ilginçtir. Simnânî’nin İbnü’l-Arabî’yi eleştirdiği her iki meselede de eleştirilerinin temel sebebi, kavramlara İbnü’l-Arabî’den farklı bir anlam yüklemesi ve onu, kendi yüklediği anlam çerçevesinden değerlendirip yargılamasıdır.
And the same is the same, the same. 736/1336), from Ibn al-Arabi 638/1240) a century later, he was a Kubritian sheh who lived in Simnân. The Arabic and the Arabic are the nine-year-old, and the Arabic and the Arabic are the nine-year-old. His contribution to the tradition of Tasavvuf comes in front of the issues such as vahdet, letâf, ricâlu’l-gayb, vâkâa and tecellî. He is the one who gives righteousness to the Lord, the one who gives righteousness to the Lord, the one who gives righteousness to the Lord, the one who gives righteousness to the Lord. 1034/1624) and the sheriff of Sirhindî Bâkî Billâh. 1012/1603) is a combination with the valetic understanding. In the Qur’an, the Qur’an says that the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an. It is known as the first one to understand the truth of the Qur’an. When the name was mentioned, it was the first thought of the criticism of Ibn al-Arabi. However, his criticism of Ibn al-Arabi has not been examined by the whole of his works. When you look at the works of Simnani, it is clear that his criticism of Ibn al-Arabi has been discontinued in two main points. The first of them is to use the body’s absolute concept about God. He says that he does not find the truth in his work, and that he does not find the truth in his work. His second basic criticism is the phrase "Sübhâne men ezhare'l-eşyâe and hyve aynuhâ" in al-Fûhâtu'l-Mekkiyye. In this study, we will focus on the reasons for these criticisms of Simnani, and we will study the meanings both of the tsufîns are charged with the absolute concept of body-i and the same word. Summary: Alâüddevle Simnânî, one of the important shemmas of the Kubritiya taricate, between 659-736/1261-1336 years, has lived in Simnân, which is located in today's Iranian territory. In his youth, he served Argun Han (1284-1291) in the palace of the Divine, and later left his life in the palace on a manevarian state in which he lived and turned to the tasavvufic life. He had a long time of prayer and a long time of prayer and a long time of prayer and a long time of prayer. In the end of the day, the nursery of Nouraddin Abdurrahman Isferaiini was in Baghdad. 17:17 And he gave him the power, and he gave him the power, and he gave him the power. Then he returned to his homeland with his command, and he was engaged in cultivating the myrdle here until his death. Thus, in the Arabic and Persian languages of Tasavvuf’s various subjects, the Simnânî, which has been writing up to nine works, has made significant contributions to Tasavvuf’s tradition in subjects such as vahdet, letâif, ricâlu’l-gayb, vâkâa and tecellî, and has influenced the survivors who come after him. He is the one who gives righteousness to the Lord, the one who gives righteousness to the Lord, the one who gives righteousness to the Lord, the one who gives righteousness. 1034/1624) and the sheriff of Sirhindî Bâkî Billâh. It is seen in 1012/1603. In a letter he wrote to Sirhindi, Simnânî’s law is not the wrath of the body, and his judgment is the wrath of the wrath, and his understanding of the wrath is the wrath of the body. In the Qur’an, the Qur’an says that the Qur’an is the same as the Qur’an is the same. It is known as the first surrender to criticize the existence of Ibn al-Arabi and the wrath. He is even more aware of this aspect, and when he is mentioned, he is the first to criticize Ibn al-Arabi. This is the reason for that, from the followers of Ibn al-Arabi to Abdürrezzâkâşânî. The letter 736/1335, which was written and contained in the criticism of Ibn al-Arabi’s understanding of the wrath, was written by Abdurrahman Câmî. 898/1492) is the famous work of the Nefehâtü’l-üns. The fact that this letter is in the Nefehât has played a very important role in his knowledge. It is possible to say that he is the one who is the one who is the one who is the one. But it is also to say that Nefehât has caused the Simnânî to be recognized by only one side and as a lack of decades of works about Tasavvuf. It is also impossible to say that the expressions of Simnani in this letter reflect exactly his canon on Ibn al-Arabi. Therefore, to be able to expose his criticism of Ibn al-Arabi and his claims about him in full requires the study of his other works. And when he came to him, he saw the two words of the Lord, and he saw the two words of the Lord. The first of them is to use the body for the truth, and the second is to the phrase in the Fûhât: "I praise the Zât that explains it while the thing is the same" (Sûhân من أظهر الأشياء وهو عينها). To understand the first question, it is necessary to know what the two subjects mean with the concept of absolute body, and to understand the second question, it is necessary to know the meaning that both subjects are charged with the same word. First of all, it is necessary to know that the body of Ibn al-Arabi does not see the persons as a gender category that is present. Instead, he makes the body special to the Kadim and prevents the concept of the body for the creations, calling them as present. The Arabic is the one who gives the worship of the worship of the worship of the worship of the worship of the worship of God. The Qur’an says, “The truth is the body, and the thing is the shapes of the body.” The truth is the truth, the truth is the truth, the truth is the truth, the truth is the truth, the truth is the truth. In a sense, the body is absolute, Vâcibu’l-body. The meaning that Simnani gives to the concept of absolute body is completely different from Ibn al-Arabi. The truth is the truth, the truth is the truth, the truth is the truth, the truth is the truth, the truth is the truth, the truth is the truth. He is the body of all things, he is the body of all things, he is the body of all things. The body of the wicked is the body of the wicked, the body of the wicked is the wicked. It is clear that the body is clearly defined by the meaning of the truth. It is clear from the expressions of both Sufîs that Ibn al-Arabî, body-i mutlak and Vâcibu’l-body, meaning the zât of Hakk, while Simnî uses the same concept in the meaning of the facts of Hakk. It is not true that the people who are in the midst of the world are in the midst of the world, but that the people who are in the midst of the world are in the midst of the world, and that the people who are in the midst of the world are in the midst of the world. Indeed, both of them have the right to all kinds of records. But Ibn al-Arabi preferred to express the existence of Allah with the absolute concept of body, while Simnânî only found it appropriate to express with the concepts of Vâcibu’l-body and al-Vücûd’l-Hakk, and the body’s absolute concept was charged by the facts of Hakk in contrast to Ibn al-Arabi. The second criticism of Simnani to Ibn al-Arabi is related to the phrase "I praise the zât that explains it while the object is the same." In a half-page note in the Library of Solomon, which appears to be a part of Simnani's Füthahât haşiyah, the expressions Simnani's on the edge of this phrase are extremely hard. “O the righteous leaders! If you hear someone saying that your shayh is the same as your shayh, that your shayh is the same as your shayh, will you accept it, and will you show that person the same? The words of Simnani are clearly understood in the words of Simnani that something means itself. The same word, however, is one of the most meaningful words in Arabic and is used in the works of Ibn al-Arabi in different meanings, such as "the eye, the thing itself, the source, the place where the water boils and moves, the material / physical existence of something, the truth of something." The use of the word in the meaning of "the truth of something" is quite common in the works of Ibn al-Arabi. It is interesting that while the word has these meanings, the Simnani is based on a single meaning, the Ibn al-Arabi is so strongly criticized and even the work is up to the point of view. The main reason for his criticism in both issues that Simnani criticizes Ibn al-Arabi is that he has a different meaning on the concepts than Ibn al-Arabi and judges it from the framework of the meaning he has.
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
