Özet:

Fen eğitiminin amaçlarından biri öğrencilere bilimin doğasını öğretmektir. Öğretmenlerin bilim ve bilimin doğasıyla ilgili anlayışlarının, öğrencileri de etkileyeceği aşikardır. Araştırmanın amacı; doğrudan-yansıtıcı yaklaşıma dayalı ve Genel Kimya I dersi müfredatına uygun olarak hazırlanan etkinliklerin, fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğasıyla ilgili kavram yanılgılarının giderilmesine olan etkisinin belirlenmesidir. Araştırma 2008–2009 güz döneminde, İstanbul’daki bir üniversitenin birinci sınıfında verilen genel kimya I dersini alan 21 öğretmen adayıyla 8 haftada gerçekleştirilmiştir. Araştırmada ön-son test deneme modeli kullanılmış olup; veriler 10 sorudan oluşan bilimin doğası hakkında görüşler ölçeği (VNOS-C), 16 sorudan oluşan bilimin doğası hakkında görüş formu (BDHGF), video ve görüşme kayıtlarıyla toplanmıştır. VNOS-C ölçeği bilimsel bilginin deneye dayalı doğası, bilimsel teoriler ve kanunlar, bilimsel bilginin değişebilir doğası, bilimsel bilginin yaratıcı doğası, bilimsel bilginin nesnel doğası, bilimde gözlem-çıkarım ilişkisi ile bilimsel bilginin sosyal-kültürel doğası boyutlarına ilişkin anlayışları ölçmeyi hedeflemektedir. VNOS-C ve BDHGF uygulama öncesi ve sonrası uygulanmıştır. VNOS-C’den elde edilen veriler içerik analiziyle, BDHGF’den elde edilen verilerse basit yüzdelik hesaplamayla değerlendirilmiştir. BDHGF, video ve görüşme kayıtlarından elde edilen veriler, VNOS-C’den elde edilen verileri desteklemek amacıyla ikincil veri aracı olarak kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre uygulanan öğretim tasarımı öğretmen adaylarının bilimin doğasının özellikle bilimsel bilginin değişebilir, yaratıcı ve sosyal-kültürel doğasına ilişkin boyutlarında etkili olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler: